Yangiliklar

Orayımız tárepinen Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2021-jıl 29-iyundaǵı «Mámleketlik uyımları hám shólkemlerine yuridikalıq xizmet kórsetiwdi jánede jedellestiriw is-ilajları haqqında»ǵı PP-5168-sanlı qararına tiykar 2021-jıl 1-oktyabrden baslap tiyisli mámleketlik uyımları hám shólkemleri hújjetlerin huqıqıy ekspertizadan ótkeriw elektron tártipte hújjetler almasıw jolı menen ámelge asırılıp kelmekte.

O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining12.04.2022 yildagi 172-sonli qarori bilan tasdqilangan  Yo'l harakati qoidalarining 9-bandiga muvofiq, konstruktsiyasida xavfsizlik kamarlari nazarda tutilgan transport vositasini boshqarayotgan haydovchi va uning old o'rindig'idagi yo'lovchilar harakatni boshlashdan oldin xavfsizlik kamarlarini taqib olishlari shartligi belgilangan. Demak avtomobilning orqa o'rindig'idagi yo'lovchilarga xavfsizlik kamarlarini taqib olishlari shart emas.
Shuningdek, quyidagi shaxslarga xavfsizlik kamarini taqmaslikka ruxsat berilgan, ya'ni:
- avtomobilning orqa o'rindig'idagi 12 yoshgacha bo'lgan bolalar (ushbu Qoidalarning 159-bandiga muvofiq);
- o'quv-mashq transport vositasini o'quvchi boshqarayotgan vaqtda avtomototransport vositasini yoki shahar elektr transportini boshqarishni o'rgatuvchi amaliy mashg'ulotlar instruktori;
- homilador ayollar, salomatligi xavfsizlik kamari taqish imkonini bermaydigan bemorlar (Sog'liqni saqlash vazirligi tomonidan belgilangan kasalliklar ro'yxatiga muvofiq va ushbu kasalliklar bilan kasallanganligi bo'yicha tibbiy ma'lumotnoma mavjud bo'lganda);
- xizmat vazifasini bajarayotgan xodimga biriktirilgan ko'k yoki qizil yoxud ko'k va qizil rangli yaltiroq mayoqchasi bilan jihozlangan hamda maxsus rangli bo'yoq sxemalar va yozuvlar bilan belgilangan transport vositalari haydovchisi va yo'lovchilari.

Intellektual mulk huquqlarin himoya qilish bo'limi

FUQAROLIQ QONUNCHILIGIDA ZARAR ETKAZISHDAN
KELIB CHIQADIGAN MAJBURIYATLAR

Eng avallo majburiyat qonunchiligimizda majburiyat nima ekanligiga aniqliq kiritib olsak.
O'zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 234-moddasiga ko'ra, Majburiyat — fuqarolik huquqiy munosabati bo'lib, unga asosan bir shaxs (qarzdor) boshqa shaxs (kreditor) foydasiga muayyan harakatni amalga oshirishga, chunonchi: mol-mulkni topshirish, ishni bajarish, xizmatlar ko'rsatish, pul to'lash va hokazo yoki muayyan harakatdan o'zini saqlashga majbur bo'ladi, kreditor esa — qarzdordan o'zining majburiyatlarini bajarishni talab qilish huquqiga ega bo'ladi.
Majburiyatlar shartnomadan, ziyon etkazish natijasida hamda ushbu Kodeksda ko'rsatilgan boshqa asoslardan kelib chiqadi.
Mazkur kodeksning 235-moddasida Majburiyatning taraflari — kreditor yoki qarzdor sifatida bir yoki bir paytning o'zida bir necha shaxs ishtirok etishi mumkin.
Majburiyatda qarzdor tomonida ishtirok etgan shaxslardan biriga kreditor bildirgan talablarning haqiqiy emasligi, shuningdek bunday shaxsga talab qo'yishga doir da'vo muddati o'tib ketganligi kreditorning qolgan shaxslarga bo'lgan talablariga o'zicha daxl etmaydi.
Agar taraflar shartnomaga binoan bir-birlariga nisbatan majburiyatli bo'lsa, taraflardan har biri boshqa taraf oldida uning foydasiga nima qilishi shart ekanligi jihatidan uning qarzdori va ayni bir paytning o'zida undan nima talab qilishga huquqli ekanligi jihatidan uning kreditori hisoblanadi.
Majburiyat unda taraflar sifatida qatnashmagan shaxslar (uchinchi shaxslar) uchun burchlar hosil qilmaydi.
Qonunchilikda yoki taraflarning kelishuvida nazarda tutilgan hollarda majburiyat uchinchi shaxslar uchun majburiyatning bir tarafi yoki har ikkala tarafiga nisbatan huquq vujudga keltirishi mumkin.
Majburiyatlar majburiyat shartlariga va qonun hujjatlari talablariga muvofiq, bunday shartlar va talablar bo'lmaganida esa - ish muomalasi odatlariga yoki odatda qo'yiladigan boshqa talablarga muvofiq lozim darajada bajarilishi kerak.
Majburiyatni bajarishdan bir tomonlama bosh tortish va shartnoma shartlarini bir tomonlama o'zgartirishga yo'l qo'yilmaydi, qonun hujjatlarida yoki shartnomada nazarda tutilgan hollar bundan mustasno.
Majburiyat kelishilgan va taraflar uchun maqbul usulda bajarilishi shart.
Majburiyatni bajarish usuli, agar bu usul majburiyatning mohiyatidan anglashilmasa va qonun bilan belgilab qo'yilgan bo'lmasa, shartnomada ko'rsatilgan bo'lishi kerak.
Basharti boshqacha tartib qonun hujjatlarida, shartnomada nazarda tutilgan bo'lmasa yoki ish muomalasi odatlaridan yoxud majburiyatning mohiyatidan anglashilmasa, kreditor majburiyatning qismlarga bo'lib bajarilishini qabul qilmaslikka haqli.
Agar boshqacha tartib taraflarning kelishuvida nazarda tutilgan bo'lmasa va ish muomalasi odatlaridan yoki majburiyatning mohiyatidan anglashilmasa, qarzdor majburiyatni bajarish chog'ida ijroni kreditorning o'zi yoki bu ish uchun u vakolat bergan shaxs qabul qilayotganligini isbotlashni talab qilishga haqli bo'ladi va bunday talabni qo'ymaganlik oqibatlari xavfi uning zimmasida bo'ladi.
Shartnomadan kelib chiqqan majburiyatni to'la hajmda yoki uning bir qismini bajarish, agar qonun hujjatlari yoki shartnomada nazarda tutilgan bo'lsa, shuningdek agar uchinchi shaxs taraflardan biri bilan tegishli shartnoma orqali bog'liq bo'lsa, uchinchi shaxs zimmasiga yuklatilishi mumkin.
Agar majburiyatni qarzdorning shaxsan o'zi ijro etishga majburligi qonun hujjatlari, shartnoma yoki majburiyatning mohiyatidan anglashilmasa, kreditor qarzdor uchun uchinchi shaxs tomonidan taklif qilingan ijroni qabul qilishi shart.
Majburiyat bajarilmaganligi uchun, basharti qonun hujjatlari yoki shartnomada uchinchi shaxsning javobgar bo'lishi nazarda tutilgan bo'lmasa, shartnomadagi taraf javobgar bo'ladi.
Agar majburiyatni bajarish muddati ko'rsatilmagan yoki talab qilib olish payti bilan belgilab qo'yilgan bo'lsa, kreditor har qachon ijroni talab qilishga, qarzdor esa - ijroni har qachon amalga oshirishga haqli bo'ladi. Majburiyatni darhol bajarish vazifasi qonun, shartnoma yoki majburiyatning mohiyatidan anglashilmasa, qarzdor bunday majburiyatni kreditor talab qilgan kundan boshlab etti kunlik muddat ichida bajarishi shart.
Agar qonun hujjatlari yoki shartnomada nazarda tutilgan bo'lsa yoxud majburiyatning mohiyatidan yoinki ish muomalasi odatlaridan yoki odatda qo'yiladigan boshqa talablardan anglashilsa, qarzdor majburiyatni muddatidan ilgari bajarishga haqli, kreditor esa - ijroni muddatidan ilgari qabul qilishi shart.
Agar qonun hujjatlari yoki shartnomada boshqacha tartib nazarda tutilgan bo'lmasa, majburiyatni bajarishni kechiktirishga yoki uni bo'lib-bo'lib bajarishga yo'l qo'yilmaydi.
Etarli asoslar mavjud bo'lganida sud qarzdorga majburiyatni bajarishni kechiktirish yoki uni bo'lib-bo'lib bajarish imkonini berishga haqli.
Pul majburiyatida u so'mlar bilan chet el valyutasidagi muayyan summaga ekvivalent bo'lgan summada yoki shartli pul birliklari bilan (ekyu, "maxsus qarz olish huquqlari" va boshqalar) to'lanishi lozimligi nazarda tutilishi mumkin. Bunday hollarda so'mlar bilan to'lanishi lozim bo'lgan summa tegishli valyutaning yoki shartli pul birliklarining to'lov kunidagi rasmiy kursi bo'yicha belgilanadi, basharti uni belgilashning boshqacha kursi yoki boshqa sanasi qonun hujjatlarida yoki taraflarning kelishuvida belgilab qo'yilgan bo'lmasa.
O'zbekiston Respublikasi hududida majburiyatlar bo'yicha hisob-kitoblarni amalga oshirish chog'ida chet el valyutasidan, shuningdek chet el valyutasidagi to'lov hujjatlaridan foydalanishga qonun hujjatlarida belgilangan hollar, tartib va shartlar asosida yo'l qo'yiladi.
Agar majburiyatni bajarish joyi qonun hujjatlari yoki shartnoma bilan belgilab qo'yilgan bo'lmasa va majburiyatning mohiyatidan yoxud ish muomalasi odatlaridan yoinki odatda qo'yiladigan boshqa talablardan anglashilmasa, ijro quyidagi joylarda amalga oshirilishi kerak:
1) ko'chmas mol-mulkni topshirish majburiyatlari bo'yicha - mol-mulk turgan joyda;
2) tashishni nazarda tutadigan tovar yoki boshqa mol-mulkni topshirish majburiyatlari bo'yicha - tovarni kreditorga etkazib berish uchun uni birinchi tashuvchiga topshirish joyida;
3) qarzdorning tovarni yoki boshqa mol-mulkni topshirish yuzasidan o'zga majburiyatlari bo'yicha - mol-mulkni tayyorlash va saqlash joyida, basharti majburiyatning kelib chiqishi paytida bu joy kreditorga ma'lum bo'lgan bo'lsa;
4) pul majburiyati bo'yicha - majburiyat vujudga kelgan paytda kreditor yashagan joyda, agar kreditor yuridik shaxs bo'lsa - uning majburiyat vujudga kelgan paytda joylashgan erida, agar kreditor majburiyatni bajarish vaqtigacha o'z yashash joyini yoki joylashgan erini o'zgartirgan bo'lsa va bu haqda qarzdorni xabardor qilgan bo'lsa - ijro etish joyi o'zgartirilishi bilan bog'liq hamma xarajatlarni kreditor hisobidan qilgan holda, uning yangi yashash joyida yoki joylashgan erida;
5) boshqa barcha majburiyatlar bo'yicha - qarzdorning yashash joyida, agar qarzdor yuridik shaxs bo'lsa, uning joylashgan erida.
Umumlashtirilib aytganda, har birimiz xo'jalik va mehnat shartnomasida, shuningdek shaxsiy hayotimizdagi majburiyatlarimizga rioya qilishimiz kerakligini unutmasligimiz kerak.


Kegeyli tuman adliya bo'limining
yuridik xizmat ko'rsatish
markazi boshlig'i                                       K.M.Paluaniyazov  

Ózbekiston Respublikası Joqarı sudı Plenumining 1998 jıl 17 apreldegi 12-sanlı qararı mazmun-mánisi.

Ózbekstan Respublikası Joqarı sudı plenumınıń 1998-jıl 17-aprel'degi «Sud tárepinen miynet shártnamasın (kontrakt) ın biykar etıwde tártipke saliwhi nızamlardıń qollanılıwı haqqında»gi 12-sanlı qarari miynet shartnamasi biykar etiw menen baylanisli dawlardi duris sheshiwde miynet nızamshiliǵiniń qollaniliwi haqqında tiykarǵı huqiqiy derek esaplanadı. Ózbekiston Respublikası Joqarı sudı Plenumining 1998 jıl 17 apreldegi “Sud tárepinen miynet shártnaması (kontrakti) ni bıykarlawdı tártipke saliwshi nızamlardıń qollaniliwi haqqında”gi 12-sanlı qarari 58-bantten ibarat. Qarardiń 1 bantinde Múlkshiliktiń barlıq formasındaǵı kárxanalar, mákemeler, shólkemlerde, sonıń menen birge ayırım puqaralar ıxtıyarında miynet shártnaması (kontrakt) boyınsha islep atirǵan fizikalıq adamlardıń miynetke tiyisli qatnasiqlar  miynet nızamshiliǵi  hám basqa normativ hújjetler menen tártipke salınıwı sudtıń itibarı qaratilsin delingen.
Bul bánttıń ózi Ózbekiston Respublikası aymaǵında birden-bir miynet nızamshılıgı aldında bársha teń ekenligin bayanlap turipti. Qarardıń 18-bántinde MK 100-statyası 2-bóleginiń 1, 2-bántlerine qaray, xızmetker menen jumıs berieshi shártlesiwine kóre miynet shártnaması biykar etilgende xızmetkerdi eskertiw onıń múddetine muwapıq keletuǵın pullı kompensatsiya menen almastırılıwı múmkin. Miynet shártnamasın bıykarlaw haqqında eskertiw ornına xızmetkerge pul kompensatsiyası tólegeni miynet shártnamasın bıykarlawda xızmetkerge beriletuǵın basqa hár qıylı tólewlerdi (paydalanilmagan demalıs ushın kompensatsiya tólew, dem alıw napaqasi, MKning 67-statyasına qaray jumısqa jaylasıw múddetinde ortasha mıynet haqı saqlaw hám b.) beriwden jumıs beriwshini azat etpesligini hám xızmetker huqıqların bul qarardıń 48-bandida ayriqsha jaǵdaylarda jumıs beriwshi intasi menen miynet shártnaması biykar etilgende xızmetkerge beriletuǵın tólewler júzesinen bolǵan dawlardı kóriwde tómendegiler anıqlanıwı zárúr:
MKniń 110 -statyasında belgilengen múddetlerde xızmetkerge tiyisli mıynet haqı berilgenmi;
miynet shártnaması biykar etilgende xızmetkerge paydalanbaǵan tiykarǵı hám qosımsha demalısları (MK 151-statyası 1-bólegi) ushın pullıq kompensatsiya tolıqnganmi;
miynet shártnaması biykar etilgende MKning 109-statyasına qaray xızmetkerge ortasha aylıq mıynet haqınan kem bolmaǵan jumistan bosatiw napaqasi berilgenligi;
xızmetker menen miynet shártnaması ayriqsha tiykarlarǵa kóre biykar etilgende oǵan materiallıq járdem beriw ushın qosımsha kepillikler berilgenligi (MKning 67-statyası ).
Xızmetkerdiń miynet shártnaması biykar etiliwi menen onı nızamlarda ornatılǵanınan joqarı pul tólewleri (mısalı, bosatıw pensiyasın aylıq ortasha mıynet haqınan artıq tólew) yamasa nızamlarda kórsetilmagan qosımsha pul tólewleri haqqindaǵı talapları, eger bul tólewler beriliwi jámáát shártlesiwi, jámáát shártnamalarında (kárxananıń basqa lokal hújjetlerinde) hám de xızmetker menen dúzilgen miynet shártnamasında názerde tutılǵan bolsa, ol qánaatlandiriliwi lazim.
Juwmaqlap aytqanda xızmetker intasi menen yamasa ayriqsha jaǵdaylarda miynet shártnaması jumıs beriwshi intasi menen miynet shártnaması bıykarlawda xızmetkerdi materiallıq qollap-quwatlaw tártibi hám huqıqıy kepillikleri Ózbeksten Respublikası Konstitusiyası, Ózbekstan Respublikası Miynet kodeksinde hám Ózbekstan Respublikası Oiy sudı plenumınıń 1998-jıl 17-aprel'degi «Sud tárepinen miynet shártnamasın (kontrakt) ın biykar etıwde tártipke saliwhi nızamlardıń qollanılıwı haqqında»gi 12-sanlı qarari menen bekkemlengen. Ulıwma aytqanda Miynet shártnamasın bıykarlawda miynet nızamshiliǵin dúris qollaniw tártibi qararda óz sawleleniwin tapqan.

Nókis qalaliq yuridikalıq
xizmet kórsetiw Orayı
bas yuriskonsulti                        Sh.Mambetsapaev

Húkimet qararına kóre (89-san, 25.02.2022 j), Ólimdi dizimge alıw menen baylanıslı kompozit  mámleketlik xızmetlerdi  kórsetiwdiń hákimshilik reglamenti tastıyıqlandı.
Reglamentige kóre:
Medicina birlespesi xızmetkeri – ólim jaǵdayı tastıyıqlanǵannan soń, ólgen shaxs haqqındaǵı maǵlıwmatlardı  PHAJ bólimine avtomatlastırılǵan málimleme sisteması arqalı jiberedi.
PHAJ bólimi – málimleme sisteması arqalı avtomatlasqan túrde ólim haqqındaǵı akt jazıwların dizimge aladı hám maǵlıwmattı medicina birlespesi hám Pensiya qorına electron túrde jiberedi.
Medicina  birlespesi xızmetkeri – QR-kod túsirilgen ólim haqqındaǵı maǵlıwmatnamanı  arza beriwshige dárhal eki nusqada  shıǵarıp beredi.
Pensiya qorı bólimi - hár  aydıń 5-sánesine shekem ótken ayda bul aymaqta tólengen jerlew ushın napaqalardıń ulıwmalıq muǵdarınan kem bolmaǵan muǵdarındaǵı  tólemlerdi  Komerciyalıq banktiń esap betlerine  qarjılandıradı.
Komerciyalıq bank – QR-kod túsirilgen ólim haqqındaǵı maǵlıwmatnama tiykarında Pensiya qorına electron sorawnama jiberiw arqalı tastıyıqlaydı hámde aldınnan qarjılandırılǵan qárejetler esabınan napaqa tólemin  ámelge asıradı.
PHAJ bólimi ólgen shaxstıń jaqın tuwısqanları hám miyrasxorlarınıń  qálegen waqıttaǵı talabına tiykar eksterritorial princip tiykarında ólim haqqındaǵı gerbli gúwalıqtı shıǵarıp beredi yamasa pochta baylanısı arqalı arzada kórsetilgen mánzilge  jiberedi.

Bozataw rayon PHAJ bólimi baslıǵı Toydıq Mambetmuratova

Bilim beriw tájiriybe hámde kónlikpelerdi juzege keltiriwshı proсes bolıp esaplanadı. Tálim procesinde insan ushın ómirdegi eń kerekli maǵlıwmatlar alınadı hámde tárbiyalanadı. Tálim hám tárbiya procesinde shaxstıń sıpatları dunya qarası qabileti ósedı. Bugun Jańa Ózbekstan ómirinde bárshe tarawlarda ózgerisler ámelge asırılmaqta. Mámleketimiz sońǵı jıllarda bilimlendiriw tarawında bárshe basqıshlarda zamanagoy talaplar tiykarında jańa basqıshqa óttı. Prezidentimiz aytıp ótkenindey «Perzentlerimiz mektepte qánsheli bilimli bolıp shiqsa, joqarı texnologiyalarǵa tiykarlanǵan ekonomika tarawları sonsha tez rawajlanadı, kóplegen sociallıq mashqalalardı sheshiw imkanı tuwıldı. Sonday eken Jańa Ózbekstan astanası mektepten baslanadı desem, men oylayman barlıq xalqımız bul pikirdi qollab-quwatlaydı». Bilimlendiriw tarawında ámelge asırılıp atirǵan jumıslardıń tiykarǵı bólimi albette joqarı bilimlendiriw tarawın jańa basqıshqa alıp ótiwden ibarat. Tiykarınan Jańa Ózbekstanda joqarı bilimlendiriw tarawlarında ámelge asırılıp atırǵan jańa baǵdarların belgilew, erkin pikirliytuǵun joqarı maǵlıwmatlı kadrlar tayarlaw procesi sıpatın jańa basqıshqa kóteriw, Joqarı bilimlendiriw modernizaciya qılıw jańa tálim texnologiyalarına tiykarlanǵan halda socialıq taraw hám ekanomika tarawların rawajlandırıw maqsetinde mámlektimiz basshısınıń 2019-jıl 8-oktyabrdegi PP-5847-sanlı parmanı menen tastıyıqlnǵan Ózbekstan Respublikası Joqarı bilimlendiriw tarawın 2030-jılǵa shekem rawajlandırıw Kontseptsiyasinda jańa wazıpalar belgilenip qoyılǵan. Bul hújjetde intellektual rawajlandırıwdı qáliplestiriw, Hár tárepleme jetik kadrlardı tayarlaw, ilimiy hám innavatsion xizmetin nátiyjeli shólkemlestiriw hám xalıqaralıq sherikliktı bekkemlew maqsetinde pan, bilimlendiriw hám islep shıǵarıw integratsiyası rawajlandırıw siyaqlı waziypalar tiykar qılıp alındı. Professor oqıtıwshılardıń sırt eldegi joqarı bilimlendiriw hámde ilimiy izleniwler alıp barıw bilimin jetlistiriw stajirovka ótewdı táminleytuǵun mexanızımi jaratıldı. Mámleketdi qúdretli milletti joqarı qılatuǵun kúsh bul ilim pán tálim hám tárbiya ekenligi dálil talap qılmas haqıyqat bolıp esaplanadı. Bugingi mámleketimizde alıp barılıp atırǵan jańalanıwlar jaslardıń joqarı bilimlendiriw menen qamrap alıwdı jánede keńeytiriw olardıń bilimli hám tájriybeli etip tárbiyalaw dunya talaplarına mas kadrlardı tayarlawǵa qaratılǵan. Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2022-jıl 03-fevraldaǵı «Xalıq tálimi tarawın reformalaw boyınsha qosımsha is-ilajlar haqqında»ǵı F-22-biyligi qabıl etildi. Tiykarınan bilimlendiriw tarawında qabıl etilgen eń tiykarǵı hújjetlerdiń biri « bilimlendiriw haqqındaǵı» nızamnıń jańa redakciyada qabıl etiliwı. Usı nızamǵa tiykar bilimlendiriw tarawındaǵı tiykarǵı pirinsipler bilimlendiriw tarawınıń túrleri hám formaları anıq belgilep qoyıldı. Sonday-aq nızamǵa kóre mámleket joqarı bilimlendiriw orta arnawlı professional bilimlendiriw mákemelerinde olardıń filialları sonday aq mámleket quramındaǵı joqarı, orta-arnawlı, professional bilimlendiriw mekemeleri hám olardıń filialları Prezident yaki Hukumet qararaları menen shólkemlestiriletuǵun boldı. 1997-jıl 29-avgustaǵı «bilimlendiriw haqqında»ǵı hám «Kadrlar tayarlawdıń milliy dásturi haqqında»ǵı nızamı óz kúshin joǵalttı. Ámelge asırılıp atırǵan reformalar eń daslep Mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemlerden baslanıwı globallasıw procesinde balalar tárbyasında eń tiykarǵı buwın esaplanǵan mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemleriniń jámiyetimizde ulken ahmiyetke iye. Bugingi kúnde eń ulken qalalarımızdan baslap eń shetki rayonlar hám awıllarımızda jańadan-jańa zamanagóy Mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemleri boy tikledi. Qısqa waqıt ishnde baqshalarimiz sanı 3 ese astı. Baqsha jasındaǵı balardı qamrap alıw dárejesi bir qansha alǵa ilgerledi. Ózbekstandı 2030-jılǵa shekem global innovatsion indeks reytińginde dunyanıń 50 jetekshı mámleketler qatarına kiritiw boyınsha úlken maqsetke erisiwde insan kapitalın rawajlandırıwǵa qaratılǵan strategik reje jariyalandı. Juwmaqlap sonı aytip ótpekshimen tálim hár bir jámiyettiń ajralmas bólegi, mádeniyatı hám rawajlanıwdıń tiykarǵı kórsetkishleri. Hár qanday mámleket keleshekke rejeler dúzer eken eń daslep bilimlendiriwge bolǵan itibardı kushiytiriwı kerek dep oylayman.

Taxtakópi rayonı Yurudukalıq xizmet
kórsetiw orayı basyuriskonsultı                           J.Pirnazarov

Төмендеги пуқараларға үй-жай-коммунал хызметлер ҳақын төлеў пенсияны есаплаўдыӊ базалық муғдары бойынша ҳәр айда компенсация пул төлемлери бериледи:➖1941–1945-жыллардағы урыс майыплары ҳәм қатнасыўшыларына – 50%;
➖1941–1945-жыллардағы урыс майыплары ҳәм қатнасыўшыларына теӊлестирилген шахсларға – 45%;
➖Өзгелердиң күтимине мүтәж жалғыз пенсионерлерге – 45%;
➖Совет Аўқамы Қаҳарманлары, Социалистлик Мийнет Қаҳарманлары ҳәм «Слава» ордериниӊ үш дәрежеси менен сыйлықланған шахслар. Фашист концлагерлериниӊ бурынғы ержетпеген тутқынлары, Ленинград қаласы қоршаўы дәўиринде ислеген пуқаралар, көриў қәбилийети бойынша I топар майыплары, Чернобиль апатшылығы ақыбетинде жәбирленген пуқаралар, ядро полигонлары ҳәм басқа радиация-ядро объектлеринде әскерий хызметти өтеген пенсия жасындағы шахслар – 45%;
➖1941 – 1945-жыллардағы урыстыӊ мийнет фронты қатнасыўшылары – 25%.
Бүгинги күнде пенсияны есаплаўдыӊ базалық муғдары 262 470 сумды қурайды.

Қарақалпақстан Республикасы
Ҳуқуқты қоллаў әмелияты бөлими бас мәсләҳәтшиси   Тимур Асанов

O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 6-iyul kungi “Korrupsiyaga karshi murosasiz bo'lish muhitini yaratish, davlat va jamiyat boshqaruvida korrupsiyaviy omillarni keskin kamaytirish va bunda jamoatchilik ishtirokini kengaytirish chora-tadbirlari to'g'risida”gi PF-6257-sonli Farmonidan xabardormisiz?

Mamlakat rivojlanishining bugungi bosqichida korrupsiya O'zbekiston davlati va jamiyati taraqqiyoti uchun eng jiddiy xavf-xatarlardan biri hisoblanadi.
Mamlakatimizda korrupsiyaning oldini olish va unga qarshi murosasiz kurashishning ilg'or xalqaro standartlarga asoslangan tizimini joriy etish bo'yicha izchil choralar ko'rilmoqda.
Ilk bor korrupsiyaviy xavflarni aniqlash va tizimli tahlil qilish, ularni keltirib chiqaruvchi omillarni bartaraf qilish uchun mas’ul bo'lgan alohida organ — Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi tashkil etildi. Davlat hokimiyati organlari va yirik xo'jalik yurituvchi sub’ektlarda korrupsiyaga qarshi ichki nazorat tuzilmalari faoliyati yo'lga qo'yilmoqda.
Raqamli texnologiyalar imkoniyatidan keng foydalangan holda transport vositalariga davlat raqam belgilarini berish, notariat va boshqa davlat xizmatlarini ko'rsatish, er uchastkalarini ajratish, yo'l harakati qoidalariga rioya etilishini nazorat qilish kabi ko'plab sohalarda korrupsiya va suiiste’molchiliklarning oldini olishga qaratilgan samarali mexanizmlar joriy etilmoqda.
Korrupsiyaga qarshi kurashish va korrupsiyaviy holatlarning barvaqt oldini olish tizimi samaradorligini oshirish, ushbu jarayonga jamoatchilikni keng jalb etish va korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabatda bo'lish muhitini shakllantirish maqsadida O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 6-iyul kungi “Korrupsiyaga karshi murosasiz bo'lish muhitini yaratish, davlat va jamiyat boshqaruvida korrupsiyaviy omillarni keskin kamaytirish va bunda jamoatchilik ishtirokini kengaytirish chora-tadbirlari to'g'risida”gi ”PF -6257-sonli Farmoni qabul qilindi.

Korrupciyaǵa qarsı gúresiw hám huqıqbuzarlıqlar profilaktikası

Korrupciya jámiyettiń barlıq tarawlarınıń rawajlanıwına kesent etetuǵın illet hám usı illetke qarsı gúresiw maqsetinde Ózbekstan Respublikası óziniń xalıqaralıq standartlarǵa tiykarlanǵan huqıqıy hám institucional tiykarların islep shıqqan hám bul tarawda reformalar dawam etpekte.
2017-jıl 3-yanvar kúni qabıl etilgen “Korrupciyaǵa qarsı gúresiw haqqında”ǵı №419 sanlı ÓzR Nızamda korrupciya túsinigi, korrupciyaǵa qarsı gúresiwde mámleketlik siyasattıń tiykarǵı baǵdarları, bul illetke qarsı gúresiwshi hám qatnasıwshı uyımlar, olardıń tiykarǵı wazıypaları, juwapkershilik máseleleri belgilengen.
Búgin óz bayanatımda korrupciyaǵa qarsı gúresiw baǵdarında 2021-jılda qabıl etilgen ayırım nızamshılıq hújjetleriniń mazmunı menen tanıstırıp ótpekshimen.

Ózbekstan Respublikası Ministrler Kabinetiniń “Volontyorlıq iskerligin jáne de qollap-quwatlaw is-ilajları haqqında” ǵı 169-sanlı qararı qabıl etildi.
Oǵan kóre:
mámleketlik organlar basshıları volontyorlar tartılatuǵın baǵdarlar dizimin hámde ishki qollanbasın tastıyıqlaydı;
mámleketlik organlarǵa olardıń iskerligin nátiyjeli hám únemli formada ámelge asırıwǵa kómeklesiwshi volontyorlıq toparları dúziledi hámde olarǵa volontyorlar usı mámleketlik organlarında shólkemlestiriletuǵın komissiya tárepinen sóylesiw sınaǵı tiykarında tańlap alınadı;
mámleketlik organlarında dúziletuǵın volontyorlıq toparlardıń aktiv aǵzaları mámleketlik organlardıń byudjetten tısqarı qarjıları esabınan hámde nızamshılıq hújjetlerinde qadaǵan etilmegen basqa da derekler esabınan xoshametlenip barıladı;
hár bir mámleketlik organı janındaǵı jámáátshilik keńesleri iskerligine volontyorlıq shólkemlerdiń baslamashı wákilleri tartıladı.

Bozataӯ rayon ádillik bólimi baslıǵı   N.Tayrov