Янгиликлар
15
Ózin-ózi bánt etiw tartibi boyınsha túsinik.
Ózin-ózi bánt etiw tartibi boyınsha túsinik.
Ózin-ózi bánt etken shaxslardıń xızmetin tártipke salıw haqqında nelerdi biliw zárúr?
Ózbekstanda 2020-jıl 1-iyuldan baslap ózin-ózi bánt etken shaxs sıpatında dizimnen ótiw imkaniyatı payda boldı. Sol dáwirden ózin-ózi bánt etken shaxslar shuǵıllanıwı múmkin bolǵan jumıs túrleriniń dizimi keńeydi (8.06.2020-jıldaǵı PQ-4742-sanlı qarardıń 3-b).
Ózin-ózi bánt etken shaxslar degende ne menen shuǵıllanatuǵın adamlardı túsinemiz?
Ózin-ózi bánt etken shaxslar bul fizikalıq shaxslar. Olar ózleri jumıs tabadı hám onı ózleri orınlap dáramat aladı. Olardıń qatarında repetitorlar, bala baǵıwshılar, santexnikler, elektrshiler, shashtárezler, kurerler, avtomobil juwıwshılar, ónermentler, sipsekeshler, tigiwshiler, programmistler, miyirbiykeler hám basqalar bolıwı múmkin.
Ózin-ózi bánt etken shaxs sıpatında neshe jastan baslap dizimnen ótse boladı hám dizimnen ótiw tártipleri qanday?
Ózbekstanda ózin-ózi bánt etken shaxs sıpatında dizimnen ótiwge 16 jastan baslap ruxsat etiledi. Ol eki jol menen ámelge asırıladı. Birewi rayonlıq (qalalıq) mámleketlik salıq inspekciyasına barıp dizimnen ótiwi múmkin. Ekinshisi, salıq tólewshiniń jeke kabineti yamasa mámleketlik salıq inspekciyasınıń mobil qosımshası hám my.gov.uz saytı arqalı ǵárezsiz túrde dizimnen ótiwi múmkin.
Anketalar toltırılǵannan keyin, ózin-ózi bánt etken shaxs retinde dizimnen ótkenligi haqqında QR-kodlı maǵlıwmat beriledi.
Ózin-ózi bánt etiwdi qálewshiler qansha múddetke dizimnen ótedi hám dizimnen ótkeni ushın tólemi qanday?
Ózin-ózi bánt etken shaxslardıń xızmet túriniń múddeti sheklenbegen, yaǵnıy sheklenbegen múddetke dizimnen ótedi. Olardıń dizimnen ótkeni ushın tólem belgilenbegen, biypul dizimnen ótedi.
Bunday kásip penen adamlar burında da shuǵıllanǵan, házir de dizimnen ótpey-aq shuǵıllanıp júrgenler barı sır emes. Sonda dizimnen ótiwdiń abzallıǵı nede?
Haqıyqattan da onday xızmetler ázel-ázelden bar. Ele de dizimnen ótpey shuǵıllanatuǵın adamlar kópshilikti quraydı. Bundaǵı maqset salıq nızamshılıǵı talapların buzǵan bir qatar qánigelik wákilleriniń isbilermenlik xızmetin legallastırıw bolıp esaplanadı.
Puqara ózin-ózi bánt etken shaxs sıpatında dizimnen ótse, onıń miynet stajı da esaplanadı, waqtı kelgende pensiya alıw huqıqı da payda boladı.
Miynet stajına ie bolıw, pensiyaǵa shıǵıw huqıqı qálegen mákeme, kárxana, shólkemlerde bar. Ózin-ózi bántlegen shaxslardıń dizimnen ótiw arqalı alatuǵın jeńillikleri nelerden ibarat, basqalardan nesi menen parıq qıladı yamasa ayırması ne?
Ózin-ózi bánt etken shaxslar ushın olardıń dáramatınıń maksimal yamasa minimal muǵdarı belgilenbegen. Biraq, olarǵa minimal dárejede salıq salınadı. Olar hesh qanday salıq yamasa mádbúriy tólemlerdi tólemeydi, salıqlar boyınsha esap-kitaplar da tapsırmaydı. Ózin-ózi bánt etken shaxslardıń xızmetinen alǵan dáramatları fizikalıq shaxslardıń salıq salınatuǵın dáramatları sıpatında esaplanbaydı. Olar dáramat salıq tólemeydi, sociallıq salıqtı ıqtıyarıy tóleydi, onıń belgilengen muǵdarı jılına bazalıq esaplaw muǵdarınıń bir esesi, yaǵnıy búgingi kúnde 375.000 swmdı quraydı.
Ózin-ózi bánt etken shaxslar ushın sociallıq salıq yuridikalıq shaxslar yaki jeke isbilermenler sıyaqlı ayma-ay esaplap shıǵarılmaydı. Tólegen sociallıq salıǵı Qarjı ministrligi janındaǵı byudjetten tısqarı Pensiya qorınıń esabına túsedi. Usı summadan ózin-ózi bánt etken shaxstıń pensiyasın esaplap shıǵarıw ushın miynet haqı muǵdarı anıqlanadı.
2024-jıldan baslap ózin-ózi bánt etken shaxslarǵa, eger olardıń dáramatı 100 mln. swmnan assa, 4% stavka boyınsha salıq salıw tártibi belgilendi.
Sociallıq tólemniń ıqtıyarıylıǵınan kelip shıǵıp, ózin-ózi bánt etken shaxs óz qálewi menen qansha sociallıq salıqtı kóp tólese, sonsha kóp muǵdardaǵı pensiyaǵa shıǵıwına bolatuǵının aytıp ótiwimiz kerek.
Ózin-ózi bánt etken shaxs 100 million dáramat tapsa da, bir neshe milliard dáramat tapsa da, statusı ózgermeydi, onı jeke isbilermen retinde esaptan óteseń yamasa kárxana ashasań dep hesh kim májbúrley almaydı.
Nókis qalası ádillik bólimi
Mámleketlik xızmetler orayı
Telefon xızmeti kórsetiw hám servis setorı qánigesi N.Shamuratova