Янгиликлар
23
Balalar huqıqlarınıń kepillikleri
Balalar huqıqlarınıń kepillikleri
Balalar huqıqları degenimiz - rasası, jınısı, tili, dini, tuwılǵan jeri, milliy yamasa sociallıq kelip shıǵıwı, sociallıq statusına qaramastan, hár bir bala iye bolıwı kerek bolǵan huqıq hám erkinlikler esaplanadı. Xalıq aralıq huqıqta 18 jasqa tolmaǵan balalardıń barlıǵı bala dep tán alınǵan.
Balalar huqıqları boyınsha xalıq aralıq hám milliy dárejedegi kóplegen arnawlı hújjetler bar. Bala huqıqları haqqındaǵı xalıqaralıq dárejedegi tiykarǵı hújjet “Bala huqıqları haqqındaǵı konvenciya” bolıp esaplanadı. Bul konvenciya 54 statyadan ibarat bolıp, 1989-jıl 20-noyabrde qabıl etilgen hám ondaģı balalar huqıqları dúnya júzindegi barlıq balalarǵa qarata qollanıladı.
Ózbekstan Respublikası Oliy Májlisiniń Nızamshılıq palatası tárepinen 2007-jıl 23-noyabrde “Bala huqıqlarınıń kepillikleri haqqında” Nızamı qabıl etilgen bolıp, Ózbekstan Respublikasınıń Konstituciyası, usı Nızam hám basqa da nızam hújjetlerine muwapıq hár bir bala insan hám puqara huqıqları, erkinliklerine iye hám mámleket tárepinen kepillenedi.
Bala huqıqların qorǵaw boyınsha mámleketlik siyasattıń tiykarǵı baǵdarları tómendegilerden ibarat - balanıń huqıqları, erkinlikleri hám nızamlı máplerin támiyinlew, balanıń ómiri hám densawlıǵın qorǵaw, balanıń kemsitiliwine jol qoymaw, balanıń abırayı hám qádir-qımbatın qorǵaw, balalardıń huqıqları hám imkaniyatlarınıń teńligin támiyinlew, bala huqıqları kepillikleriniń huqıqıy tiykarların jetilistiriw, bala huqıqlarınıń kepillikleri haqqındaǵı nızamshılıqqa ámel etiliwin támiyinlew, bala huqıqları, erkinlikleri hám nızamlı máplerin támiyinlew boyınsha mámleketlik uyımlar hám olardıń lawazımlı shaxslar jumıslarinıń áshkaralıģın támiyinlewden ibárat.
Barlıq balalar teń huqıqlı hám hár tárepleme qorǵawdan paydalanadı. Mámleketimiz balanıń barlıq túrdegi kemsitiwlerden qorǵalıwın támiyinlew ushın zárúr ilájlardı kóredi. Nızamda belgilengen jaǵdaylardan tısqarı bala huqıqlarınıń shekleniwi múmkin emesligi belgilenip qoyılģan.
Jasaw huqıqı hár bir balanıń ajıralmas huqıqı bolıp tabıladı. Mámleketimiz salamat balanıń tuwılıwı hám rawajlanıwın támiyinlew ushın jıldan-jılģa jańadan reformalar engizbekte. Bala ómirine qastıyanlıq etiw eń awır jınayat sıpatında tán alınıp, qaralanadı.
Sonıń menen birgelikte, Birlesken Milletler Shólkeminiń “Bala huqıqları haqqındaǵı konvenciyası” talaplarına ámel etiliwin jáne de támiyinlew maqsetinde Ózbekstan Respublikası Prezidenti tárepinen 22.04.2019-jıldaǵı PQ-4296-sanlı “Bala huqıqları kepilliklerin jáne de kúsheytiwge baylanıslı qosımsha ilájlar haqqında” Ózbekstan Respublikasınıń Qararı qabıl etilgen bolıp, ol boyınsha elimizde analıq hám balalıqtı qollap-quwatlaw, balalardıń ruwxıy hám fizikalıq rawajlanıwı ushın sharayatlar jaratıwģa keńnen toqtalıp ótilgen.
Nókis rayonı ádillik bólimi baslıģı A.Oteuliyev