Янгиликлар
16
KONSTITUCIYA - ERKIN HÁM ABADAN ÓMIR GIREWI !
KONSTITUCIYA - ERKIN HÁM ABADAN ÓMIR GIREWI !
Ózbekstan Respublikası Konstituciyasınıń jańa redakciyası 2023-jıl 1-maydan kúshke kirdi. Ózbekstan Respublikası Konstituciyası Alǵı sóz, "Tiykargı principler," "Insan hám puqaranın tiykargı huqıqları, erkinlikleri hám minnetleri," "Jámiyet hám shaxs," "Hákimshilik-aymaqlıq hám mámleketlik dúzilisi," "Mámleketlik hákimiyattıń dúziliwi," "Konstituciyasın ózgertiw tártibi" dep atalgan 6 bólim, 27 bap, 155 statyadan ibarat.
Xalqımız Konstituciyamızdıń qabıl etiliwi arqalı dúnya jámiyetshiligine óziniń ulıwma insanıylıq qádiriyatlarǵa sadıqlıǵın kórsetti. Bul ulıwma insanıylıq qádiriyatlardıń dıqqat orayında insan, onıń ómiri, erkinligi, abırayı, qádir-qımbatı hám basqa da qol qatılmas huqıqların támiyinlew mámleketimiz aldındaǵı joqarı juwapkershilik ekenligi Konstituciyamızdıń tiykarǵı ideyası sıpatında tańlap alındı. Konstituciyamızdıń barlıq principleri, bárinen burın, insan hám puqaralardıń huqıqları menen erkinliklerin qorǵawǵa qaratılǵan bolıp, mámlekettiń minnetlemesi usı huqıq hám erkinliklerdi támiyinlewde sáwlelenedi.
Házirgi waqıtta Ózbekstan Respublikası Konstitutsiyasına kirgizilip atırǵan ózgerisler «insan-jámiyet-mámleket» prinsipine tiykarlanǵan bolıp, milliy Konstitutsiyalıq ózlikti sáwlelendiredi hám ámeldegi Konstitutsiyanıń barlıq bólimlerine túpkilikli ózgerisler kirgiziliwdi názerde tutadı.
Atap aytqanda, Konstitutsiyanıń 1-statyasında “Ózbekstan - suverenlili demokratiyalıq respublika” sózleri, “Ózbekstan - basqarıwdıń respublika formasına iye bolǵan suveren, demokratiyalıq, huqıqıy, sociallıq hám dúnyalıq mámleket” dep ózgertiliwdi názerde tutadı.
Sonıń menen birge Konstitutsiyanıń 13-statyası keńeyttirilip, oǵan “Insanǵa qarata huqıqıy tásir sharası mámleket organı tárepinen gózlenetuǵın nızamlı maqsetke erisiw ushın jetkilikli bolıwı hámde mápdar shaxslarǵa múmkinshiligi bolǵansha qıyınshılıq tuwdırmaslıǵı hám insannıń mámleket shólkemleri menen óz-ara múnásebetlerinde nızamshılıqta júzege keletuǵın, saplastırıp bolmaytuǵın barlıq qarama-qarsılıqlar insan paydasına sheshiliwi boyınsha” qaǵıydalar qosılıwı kútilmekte. Sonday-aq, insannıń jeke, siyasıy, ekonomikalıq hám sosiyallıq huqıqlarına tiyisli qaǵıydalarǵa insan huqıqları hámme nárseden ústin prinsip tiykarında jańa qaǵıydalar menen tolıqtırıwda názerde tutılǵan.
Sonıń menen birge isbilermenlerdıń huqıq hám máplerin konstitutsiyalıq qaǵıydalar menen qorǵaw da názerden shette qalmaǵan.
Juwmaqlap aytqanda, tiykarǵı nızamımızǵa kirgiziliw usınılıp atırǵan konstitutsiyalıq qaǵıydalar eń áwele insan huqıq hám erkinlikleri, olardıń máplerin qorǵaw hám olarǵa múnásip jasaw shárayatların támiyinlew, elimizdiń suvereniteti hám onıń máplerin qorǵaw jolında ámelge asırılıp atırǵan reformalardıń huqıqıy tiykarı bolıp xızmet etedi.
Taxtakópir rayonı
ádillik bólimi baslıǵı R.B.Tajibayev