Янгиликлар
13
Mámleketlik xızmetlerin kórsetiw tarawında Mobil-ID sisteması ne ushın kerek?
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2022-jıl 20-apreldegi PP-113-sanlı Pármanı menen 2022-jıl 1-avgust ayınan baslap mámleketlik xizmetlerden paydalanıw ushın shaxstı identifikaciyalawdıń bar sisteması hám qurılmalarına qosımsha ráwishte fizikalıq shaxstı identifikaciyalawdıń Mobil-ID sisteması engizildi.
Mobil-ID sisteması degenimiz ne hám onnan qanday paydalanıw múmkin?
Mobile-ID – bul elektron sanlı qol tańba talap etilmesten, barlıq túrdegi kompyuter hám mobil qurılmalarınan mámleketlik xızmetlerinen paydalanıw imkaniyatı.
Mobil-ID sisteması — interaktiv mámleketlik xizmetlerin kórsetiwde paydalanıwshını dizimge alıw, identifikaciyalaw, autentifikaciyalaw, verifikaciya qılıw hamde mákemelerara elektron sheriklik qılıwda paydalanıwshılar menen baylanıstı támiyinlewge mólsherlengen mobil telefon nomerine jalǵanǵan identifikaciya sisteması.
Sistema qanday maqsette shólkemlestirildi?
Mámleketlik xızmetlerden alıstan paydalanıw, yaǵnıy onlayn paydalanıw ushın eń zárúr nárse bul – shaxstı identifikaciya qılıw. Usınday identifikaciya quralı bolıp kóp jıllar dawamında elektron sanlı qol tańba gilti bolıp esaplanadı. Elektron sanlı qol tańba gilti (ECP) giltiniń tiykarǵı kemshilikleriniń biri sonda edi – usı gilt arqalı mobil qurılmalar smartfonlar arqalı onlayn xızmetten paydalanıw quramalı edi. Sol maqsette hámde házirgi rawajlanıp atırǵan ómir tárzi kompyuterden kóre, kóbirek mobil telefonlardan paydalanıw keń tarqalıp atırǵanlıǵın esapqa alıp, mámleketlik xızmetlerden sol mobil qurılmalar hám telefonlar arqalı keń paydalanıwdı jolǵa qoyıw maqsetinde Mobil-ID sisteması engizildi.
Mobil-ID qolaylıqları nede?
Usı sistema puqaralarǵa elektron sanlı qol tańbadan paydalanbaǵan halda barlıq mámleketlik xızmetlerden paydalanıw imkaniyatın jaratadı. Máselen, házirgi kúnde elektron sanlı qol tańbalarınıń ámel qılıw múddeti 2 jıldı quraydı. Mobil-ID sisteması bolsa, mobil baylanıs xızmetlerinen paydalanıp atırǵan xalıq ushın óz aldına flesh-kartanı alıp júrmesten xızmetlerden paydalanıw imkaniyatın beredi. Sonnan:
One-ID sisteması arqalı mámleket organları hám shólkemleriniń portal hám maǵlıwmat sistemalarına kiriwde paydalanıwshılardıń shaxsın tastıyıqlaw (autentifikaciya qılıw);
Mobil-ID sistemasınan paydalanıp atırǵan paydalanıwshınıń haqıyqıylıǵın tastıyıqlaw (verifikaciya qılıw);
elektron mámleketlik xizmetlerden paydalanıw boyınsha berilgen arzalardı tastıyıqlaw;
paydalanıwshı óziniń shaxsqa tiyisli maǵlıwmatların mámleket organları hám shólkemleri “Elektron húkimet” sisteması arqalı alǵanda bul haqqında xabarnamalar qabıl qılıw kábiler solar qatarında.
Mobil-ID sistemasınan qanday dizimnen ótedi?
Túsinikli etip aytatuǵın bolsaq, Mobil-ID sisteması shaxstı onıń – mobil telefon nomeri arqalı identifikaciyalawdı názerde tutadı.
Mobil-ID sistemasınan dizimnen ótiw júdá ańsat. Bunıń ushın Siz shaxsıńızdı tastıyıqlawshı hújjet (pasport yáki júrgiziwshi gúwalıǵıńız) penen ózińizge jaqın jaylasqan Mámleketlik xızmetler orayına yamasa notariuslerge barsańız boladı, bunda:
Mámleketlik xızmetleri orayı operatorı yáki notariusqa shaxsıńızdı tastıyıqlawshı hújjetińizdi usınasız hám mobil telefon nomerińizdi aytasız (Esletpe: telefon nomeri ózińizdiń atıńızda bolıw kerek);
operator yáki notarius sistema arqalı Sizdi “one-ID” sisteması arqalı dizimnen ótkenligińizdi tekseredi, dizimnen ótpegen bolsańız dizimnen ótkeredi;
sistema arqalı biometrik maǵlıwmatlarıńız tastıyıqlanadı;
telefon nomerińizge tastıyıqlawshı kod jiberiledi hám kod sistemaǵa kiritiledi.
Taxtakópir rayonı ádillik bólimi
Mámleketlik xızmetler orayı direktorı P.K.Reimkulov