Янгиликлар
13
Insan huqıqları
Jer júzindegi barlıq insanlar ushın qollanılatuǵın principler: Insan huqıqları dúnya júzinde barlıq mámleketler tárepinen tán alınadı hám qorǵaladı. Bul ulıwma insaniy qádiriyatlarǵa global dárejede húrmet penen qarawdı támiyinleydi. Insan huqıqları demokratiyalıq jámiyettiń tiykarı bolıp, olardı húrmet etiw hám qorǵaw hár bir insannıń minneti. Tek ǵana insan huqıqları támiyinlengen jámiyette ádillik, tınıshlıq hám párawanlıqqa erisiw múmkin.
Konstituciyalıq princip sheńberinde Tiykarǵı Nızamımızdıń 7-9 -baplarında insan hám puqaralardıń jeke, siyasiy, ekonomikalıq jáne social huqıq, erkinlikleri hám de olardıń kepillikleri belgilep berildi.
Ótken jıllar dawamında, Respublikamızda insan huqıqların isenimli qorǵawǵa qaratılǵan keń kólemli reformalar sistemalı túrde ámelge asırılıp atır.
Ózbekstan Respublikası Konstituciyasında xalıq hákimiyati principiniń zárúrli qaǵıydalarınan biri retinde insan, onıń turmısı, erkinligi, qadr-qımbatı hám basqa qol qatılmas huqıqları joqarı qádiriyat esaplanıwı belgilengen.
Usı konstituciyalıq norma óz mánisine kóre, puqaralardıń Konstituciyanıń 29 -statyasında bekkemlengen hár kim ózi qálegen informaciyanı izlew, alıw jáne onı tarqatıw huqıqı hám de 32-statyasında belgilengen jámiyet hám mámleketlik jumısların basqarıwda qatnasıw huqıqı menen tıǵız baylanıslı bolıp tabıladı.
Tiykarǵı nızamımız bolǵan Konstitutciyamızdıń 30 -statyasında belgilengen puqaralardı olardıń huqıq hám máplerine tiyisli bolǵan hújjetler, qararlar hám basqa materiallar menen tanısıp shıǵıwı ushın múmkinshilik jaratıp beriw minnetlemesi informaciya erkinligi kepilliklerinen biri bolıp, bul konstituciyalıq norma Ózbekstan Respublikasınıń onnan artıq nızam hújjetlerinde jáne de shuqırlastırılıp keń kólemde kórsetip berilgen, onı támiyinlewge qaratılǵan qosımsha mexanizm hám tártipler belgilep berilgen.
Sol sıyaqlı normalar Ózbekstan Respublikasınıń basqa bir qatar ámeldegi nızam hújjetlerinde de óz sawleleniwin tapqan desek qáte bolmaydı.
Atap aytqanda, “Málimleme haqqında”ǵı Nızamnıń 14-statyası tuwrıdan-tuwrı “Ózleri haqqındaǵı maǵlıwmatlardı ishine alǵan málimleme resurslarınan yuridikalıq hám fizikalıq shaxslardıń erkin paydalanıwi”ga arnalǵan.
Oǵan kóre, yuridikalıq hám fizikalıq shaxslar ózleri haqqındaǵı maǵlıwmatlardı ishine alǵan málimleme resurslarınan erkin paydalanıw, usı maǵlıwmatlardıń tolıqlıǵı hám de tuwrılıǵın támiyinlew maqsetinde olarǵa anıqlıqlar kirgiziw huqıqı belgilep qoyılǵan.
Juwmaqlap aytqanda, insan huqıqlarınıń bárshe tarawlarda qorǵalıwı boyınsha bárshe wazıypalar belgilengen.
Nókis qalası ádillik bólimi
PHAJ bólimi
2-dárejeli inspektorı A.Xodjelepesova