Янгиликлар
24
Ózbekstan Respublikası Konstitusiyasında Insan hám xalıqtıń huqıq hám erkinlikleri
Hámmemizge málim jańa redakciyadaǵı Konstituciya mámleketimizdiń jaqın hám uzaq keleshektegi turaqlı rawajlanıwı, xalqımızdıń párawan turmısınıń huqıqıy tiykarı hám isenimli kepilligi bolıp tabıladı.
Bas Nızamımızda social ádillik hám birlik principleri engizilip, insan huqıq hám erkinliklerin qorǵawdıń ulıwma jańa mexanizmlerin názerde tutatuǵın konstituciyalıq tiykarlar bekkemlendi.
Atap aytqanda, insan mápi hár nárseden ústin qoyılıwı tán alınıp puqaralardıń huqıq hám erkinliklerin qorǵaw mámlekettiń konstituciyalıq minnetlemesi retinde belgilendi.
Insan huqıqları hám erkinlikleri kepillikleri xalıq aralıq standartlarǵa muwapıq kúsheytildi.
“Insan hám puqaranıń tiykarǵı huqıqları, erkinlikleri hám minnetleri” dep atalǵan ekinshi bólimi keń bayıtıldı. Bunıń menen mámleketimiz Prezidentimiz alıp barıp atırǵan mámleket basqarıwındaǵı “Insandı razı qılıw” siyasatı Konstituciya dárejesine alıp shıǵıldı.
Konstituciyanıń 10-babı áyne insan hámde puqaranıń huqıq hám erkinlikleri kepillikleri ushın arnalǵan bolıp 5 statyanı óz ishine aladı.
Konstituciyanıń 54-statyasında mámlekettiń joqarı maqseti etip insan huqıq hám erkinliklerin támiyinlew ekenligi belgilengen bolsa, 55-statyasında hár kim óz huqıq hám erkinliklerin nızamda qadaǵan etilmegen barlıq usıllar menen qorǵaw múmkinligi, buzılǵan huqıq hám erkinliklerin tiklew ushın nızamda belgilengen múddetlerde sud tárepinen kórip shıǵılıwı kepillengen.
Konstituсiyanıń 56-statyasında mámleket insan huqıqları boyınsha milliy institutlar iskerligin shólkemlestiriw ushın sharayatlar jaratılıwı belgilengen bolsa, 57-statyasında mayıplıǵı bolǵan hár qanday taypadaǵı insan hám puqaralardıń huqıqları, olardıń turmıs jaǵdaylarınıń jaqsılanıwı, social-eknomikalıq, mádeniy tarawlar obyektleri hám xızmetlerinen tolıq paydalanıwı ushın shárt-sharayatlar beriliwi, tálim alıwda, jumıs orınlarına jaylasıp jámiyette tolıq óz orınların alıwda imkaniyatlar keńeytilgen.
58-statyada hayal - qızlar hám erkeklerdiń teń huqıqlılıǵı, mámleket hayal - qızlar hám erkeklerge jámiyet hamde mámleketlik jumıslardı basqarıwda sonday-aq hámde basqa da tarawlarda teń huqıq hám imkaniyatlar támiynlengen.
Usınıń menen birge insan hám de puqaranıń Konstituciya hám nızamlarda bekkemlengen huqıqları hám erkinlikleriniń mámleket tárepinen támiyinleniwi kepillik beriledi.
Hújjetlerdi júrgiziwde mámleket shólkemleri tárepinen qáte-kemshilikke jol qoyılǵan jaǵdayda, aytayıq, mısalı pensiya belgilewde tiyisli hújjetler tayarlawda anıqsızlıq júzege kelgen jaǵdaylarda puqara paydasına sheshiledi.
Eger nızamshılıqta anıq belgilep qoyılmaǵan máselelerde qarama-qarsılıq júzege kelse, másele mámleket emes, insan paydasına sheshiledi.
Solay etip, jańa redakciyadaǵı Ózbekstan Respublikası Konstituciyası - joqarı yuridikalıq kúshke iye bolǵan tiykarǵı nızam bolıp, insan qádiri hám de huqıq hám erkinlerin támiyinlewdiń eń zárúrli, ústin turatuǵın kepilliklerin belgiledi. Sonıń menen birge, Konstituciya dúnyanıń kóplegen tillerine awdarma etiletuǵın hújjet retinde Jańa Ózbekstandı dúnya xalıqlarına insan qádiri hám máplerin qorǵaytuǵın, ádalatlı mámleket retinde kórsetedi.
Nókis qalası ádillik bólimi Mámleketlik xızmetler orayı
aǵa qánigesi D.Genjebaeva