Янгиликлар
06
Mobile-ID tizimi haqida
Endi fuqarolar telefon raqami orqali ro‘yxatdan o‘tib, barcha davlat xizmatlaridan (moliyaviy xizmatlardan tashqari) elektron raqamli imzosiz foydalanishlari mumkin. Mobil ID ONE-ID tizimida ro‘yxatdan o‘tish uchun ishlatiladi, bu esa o‘z navbatida davlat tashkilotlari veb-saytlariga kirish imkonini beradi. Bundan tashqari, u elektron davlat xizmatlarini olish uchun arizani tasdiqlash uchun zarur. Buning uchun telefonga SMS orqali kelgan kodni kiritish kerak. Ya’ni, bu raqamli imzo o‘rnini bosadi. Mobile-IDning afzalligi shundaki, endi elektron raqamli imzosiz ishlash mumkin — flesh-xotirani olib yurishning hojati yo‘q va kompyuterga maxsus modul o‘rnatish talab qilinmaydi. Bunda faqat kerak bo‘lganda SMS-dan kodni kiritish kifoya. Bunga ulanishning ikki yo‘li bor. Onlayn — saytda, yoki MyGov ilovasi (Android, iOS) orqali, telefon raqamni bir martalik ro‘yxatdan o‘tkazgan holda. Oflayn — pasport yoki ID-karta bilan eng yaqin davlat xizmatlari markazlari yoki notarial idoralarga murojaat qilish mumkin. Ilova orqali onlayn ro‘yxatdan o‘tish jarayonida pasport seriyasi va raqamini, tug‘ilgan sanani va telefon raqamini kiritish kerak. Shundan so‘ng telefonga darhol kod yozilgan SMS-xabar keladi, u ilovaning bo‘sh kataklariga kiritilishi kerak. So‘ngra telefon kamerasini yuzga qaratib, masofadan identifikatsiya qilish amalga oshiriladi — tizim rasmni pasport fotosurati bilan taqqoslaydi. Keyin foydalanuvchi ro‘yxatdan muvaffaqiyatli o‘tilganligi haqida xabar oladi. Shundan so‘ng, foydalanuvchi avtomatik ravishda YaIDXPdagi shaxsiy kabinetiga yo‘naltiriladi. Saytda shuningdek, mobil telefon yordamida ONE-ID'da ro‘yxatdan o‘tishni taklif qiladi. Jarayon ilovadagi kabi, faqat masofadan foydalanuvchini identifikatsiya qilish bosqichi yo‘q. SMS orqali barcha ma’lumotlar va kodlar kiritilgandan so‘ng, ro‘yxatdan o‘tish sahifasi ochiladi: login va parol yaratiladi. Shundan so‘ng, foydalanuvchi YaIDXPdagi shaxsiy kabinetiga o‘tkaziladi. Keyinchalik tizimga kiritishda faqat login va paroldan foydalanish mumkin. Ammo Mobile ID orqali saytga kirib bo‘lmaydi. Tizim “Bunday ma’lumotlarga ega foydalanuvchi Mobile ID tizimida ro‘yxatdan o‘tmagan” xatosini beradi. Ya’ni, saytda telefon raqami yordamida ro‘yxatdan o‘tish faqat YaIDXPga kirish uchun ishlatiladi. Oflayn bo‘lsa, markaz operatoriga yoki notariusga pasport berish kerak, keyin xodim sizdan mobil raqamni aytishni so‘raydi. Shu tarzda, u foydalanuvchining ONE-ID tizimida ro‘yxatdan o‘tganligini tekshiradi. Agar shaxsiy ma’lumotlar kompyuter ekranida ko‘rsatilmasa, avval ular ONE-ID elektron ma’lumotlar bazasiga kiritilishi kerak. Buning uchun barmoq izlari olinadi va Face-ID surati shakllanadi. Yakuniy bosqichda telefon raqami ma’lumotlar bazasiga kiritiladi va yuborilgan tasdiqlash kodidan foydalangan holda tizimga o‘tish mumkin. Mobile-ID tizimida identifikatsiya qilish bepul. Mobile-ID orqali identifikatsiya qilish yuridik shaxslarga taalluqli emas. Tizimdan foydalanishda foydalanuvchiga shaxsiy javobgarlik yuklangan. Xavfsizlik nuqtai nazaridan xizmatni qabul qilishda keladigan SMS-kodni begonaga aytish mumkin emas. Telefon yoki SIM-kartani yo‘qotib qo‘yilganda yoki boshqa egasiga o‘tkazilganda Mobile-ID xizmatini o‘chirish tavsiya etiladi.
Xo‘jayli tumani adliya bo‘limi
Davlat xizmatlari markazi
bo‘lim boshlig‘i S.Bekmuratova