Янгиликлар
24
Xotin - qizlar huquqlarini himoya qilish, gender tengligi, oilada xotin - qizlarning tutgan o‘rni va ahamiyati.
1.Xotin-qizlar huquqlari va jamiyatdagi o'rni
Xotin-qizlarning huquqlarini himoya qilish, ularga teng imkoniyatlar yaratish va oiladagi o‘rnini mustahkamlash har bir taraqqiy etgan jamiyatning muhim vazifalaridan biridir. Ayollar nafaqat oila boshqaruvida, balki iqtisodiyot, siyosat, fan, ta’lim va san’at kabi sohalarda ham katta rol o‘ynaydi. Ularning huquqlari ta’minlanishi va hurmat qilinishi – jamiyatning umumiy taraqqiyot darajasini belgilovchi omillardan biridir.
2.Xotin-qizlarning huquqlarini himoya qilish
Xotin-qizlarning huquqlari inson huquqlarining ajralmas qismi bo‘lib, ular gender tengligi tamoyillariga asoslanadi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti va boshqa xalqaro tashkilotlar ayollarning huquqlarini himoya qilishga qaratilgan turli konvensiyalar va hujjatlarni qabul qilgan. Jumladan, "Ayollarga nisbatan kamsitishning barcha shakllarini bartaraf etish to‘g‘risida"gi konvensiya ushbu sohadagi asosiy hujjatlardan biri hisoblanadi.
3.Gender tengligi
Jamiyatda gender tengligini ta’minlash nafaqat xotin-qizlarning huquqlarini himoya qilish, balki butun jamiyatning taraqqiy etishiga xizmat qiladi. Ayollarga ta’lim olish, mehnat qilish va yetakchilik lavozimlariga erishish imkoniyatini berish mamlakat iqtisodiyoti va madaniy rivojlanishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
Ko‘plab davlatlarda xotin-qizlarning siyosiy faolligi ortib borayotgani, ularning hukumat organlarida, parlamentlarda va xalqaro tashkilotlarda yuqori lavozimlarni egallayotgani gender tengligi yo‘nalishida muhim yutuqlardan biridir. Biroq, hali ham ba’zi jamiyatlarda ayollar mehnat bozori, ta’lim va sog‘liqni saqlash tizimlarida yetarlicha imkoniyatlarga ega emaslar.
4.Oila va jamiyatda xotin-qizlarning o‘rni
Oila – jamiyatning asosiy bo‘g‘ini bo‘lib, unda xotin-qizlarning roli juda katta. Ayol – ona, tarbiyachi, farzandlarga mehr-muhabbat beruvchi, ularning kelajagiga ta’sir ko‘rsatuvchi shaxsdir. Oila mustahkamligi, farzandlarning tarbiyasi va sog‘lom muhit yaratishda ayollar hal qiluvchi ahamiyatga ega.
Zamonaviy jamiyatda xotin-qizlar nafaqat uy ishlarini boshqaruvchi, balki iqtisodiy va ijtimoiy hayotda faol ishtirok etuvchi shaxs sifatida qaralishi kerak. Ayollarga iqtisodiy mustaqillik berish, ularni tadbirkorlik va ilm-fan sohasida qo‘llab-quvvatlash jamiyatning har tomonlama taraqqiy etishini ta’minlaydi.
5.Xulosa
Xotin-qizlarning huquqlarini himoya qilish, gender tengligini ta’minlash va oiladagi o‘rnini mustahkamlash nafaqat ayollar, balki butun jamiyatning rivojlanishiga xizmat qiladi. Ayollarga teng imkoniyatlar yaratish, ularning huquqlarini himoya qilish va yetakchilik sifatlarini rivojlantirish zamonaviy dunyoning muhim vazifalaridan biridir. Shunday ekan, har bir fuqaro, davlat va jamiyat ushbu masalalarga e’tibor qaratishi va xotin-qizlarning huquqlarini hurmat qilishi zarur.
Ellikqalʼa tumani adliya bo‘limi
FHDY bo‘limi boshlig‘i D.Berdimuratova