Янгиликлар
24
Mayıplıǵı bolǵan shaxslarǵa berilgen jeńillikler
Ózbekstan Respublikasında mayıplıǵı bolǵan shaxslardıń huqıqların támiyinlew mámleket dárejesinde qolǵa alınıp, birinshi náwbettegi mashqalalardıń biri bolıp qalmaqta.
Usı mashqalalardı sheshiwde mámleketimiz tárepinen bir qatar Prezident Pármanları hám Ministrler Kabinetiniń Qararları menen jeńillikler berilmekte.
Mısal retinde aytsaq, Ózbekstan Respublikasınıń 2020 jıl 15 oktyabr kuni «Mayıplıǵı bolǵan shaxslardıń huqıqları haqqında»ǵı ÓRN-641 sanlı Nızamı qabıllandı.
Usı Nızamnıń maqseti - mayıplıǵı bolǵan shaxslardıń huqıqların támiyinlew tarawındaǵı qatnasıqlardı tártipke salıwdan ibarat.
Bunnan tısqarı, Ózbekstan Respublikası Prezidenti tárepinen mayıplıǵı bolǵan shaxslardı qollap-quwatlaw boyınsha tómendegi Párman hám Qararları qabıl etildi.
2017- jıl 1- dekabr kúngi «Mayıplıǵı bolǵan shaxslardı mámleket tárepinen qollap-quwatlaw sistemasın túpten jetilistiriw ilájları haqqında»ǵı PP-5270 sanlı Pármanı,
2021 jıl 21 dekabr kungi «Mayıplıǵı bolǵan shaxslardı hár tárepleme qollap-quwatlaw, olardıń bántligine kómeklesiw hámde sociallıq belsendiligin jánede asırıwǵa baylanıslı qosımsha ilájlar haqqında»ǵı PQ-57 sanlı Qararı,
Bularǵa kóre;
1 hám 2 topar mayıplıǵı bolǵan shaxslarǵa joqarı oqıw orınlarına abituriyent-lerdi qabıl etiwdiń ulıwma sanınan qosımsha túrde 2 payızlı kvota ajıratılǵan;
- xızmetkerlerdiń sanı jigirma kisiden artıq bolǵan kárxana, mákeme hám shólkemlerde jergilikli mámleketlik hákimiyatı uyımları mayıplıǵı bolǵan shaxslardı jumısqa ornalastırıw ushın xızmetkerler sanınıń keminde úsh payızı muǵdarında jumıs orınlarınıń eń kem sanın belgileydi hám rezervte saqlaydı;
- is beriwshi belgilengen minimal jumıs orınları esabınan jumıs orınlarına jumısqa ornalastırıw tártibinde jergilikli miynet uyımları tárepinen jollanǵan mayıplıǵı bolǵan shaxslardı jumısqa qabıl etiwi shárt;
- 1 hám 2 topar mayıplıǵı bolǵan shaxslar protez-ortopediya buyımları, reabilitaciya texnik qurallar hám kreslo arbalar menen biypul támiyinlew huqıqına iye;
- 1 hám 2 topar mayıplıǵı bolǵan shaxslar úy-jay alıwda jeńilliklerge iye.
Mayıplıǵı bolǵan shasxlarǵa miynet, sociallıq, ekonomikalıq, salıq, mádeniy tarawlarda bir qatar jeńillikler berilgen.
Medicina tarawında, Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2021-jıl 9-avgusttaǵı «Mayıplıǵı bolǵan shaxslarǵa kórsetilip atırǵan medicinalıq-sociallıq xızmetlerdiń sapasın jáne de jaqsılaw ilajları haqqında»ǵı PQ-5217-sanlı Qararı 2-bántiniń úshinshi abzacı tómendegishe bayan etilmekte:
«balalar cerebral láńi, omırtqa buwınınıń patologiyalıq sınıwı menen kesellengen balalar hám úlken jastaǵılarda erkin júriw funkciyaların qayta tiklew ushın Mayıplıǵı bolǵan shaxslardı reabilitaciyalaw hám protezlew milliy orayı hám onıń aymaqlıq orayların 2021-2022-jılları 28, sonnan 2021-jılı 14 zamanagóy ekzoskelet úskenesi, 2023-jılı robotlastırılǵan lokomat toplam hám basqa da zamanagóy reabilitaciyalaw úskeneleri menen támiyinlew».
Ádillik bólimleri tárepinen insan huqıqları boyınsha rayon aymaǵındaǵı tiyisli mákemeler menen birgelikte mayıplıǵı bolǵan shaxslarǵa berilgen jeńillikler, mayıplıq belgisi boyınsha kemsitiwge jol qoymaw, mayıplıǵı bolǵan shaxslarǵa óz huqıqları, erkinlikleri menen nızamlı máplerinen paydalanıwı ushın qolaylı shárayatlar jaratıw haqqında keńnen túsindiriw jumısların ámelge asırılıp,usı qarar hám pármanlardıń mazmun-mánisi hám áhmiyetin xalıq arasında túsindiriw, ǵalaba xabar qurallarında, social tarmaqlar arqalı turaqlı túrde jarıtılıp barılıwın támiyinlep kelmekte.
Atap aytqanda Ózbekstan Respublikasınıń Miynet kodeksinde kórsetilgen sociallıq qorǵawǵa mútáj, jumıs tabıwda qıynalıp atırǵan hám miynet bazarında teń sharayatlarda básekilesiwge iye emes shaxslarǵa jumıs orınların belgilew haqqındaǵı hár jılı qabıllanatuǵın qarar joybarın huqıqıy ekspertizadan ótkeriw menen bir qatarda qarardıń orınlanıwı boyınsha monitoring jumısları alıp barılmaqta.
Shımbay rayonı ádillik bólimi
bas másláhatshisi A.Dastenov