Янгиликлар
26
HUQIQIY SAWATLILIQ
Huqıqıy sawatlılıq sózleri jaqın aradan beri kóp tilge alınatuǵın boldı. Qaysı sóz jámiyette keń talqılanatuǵın bolsa, sol sózge zarúrliktiń asıwınan derek beredi. Xosh bizler ushın huqıqıy sawatlılıq qánshelli dárejede kerek hám áhmiyetli?
Huqıqıy mádeniyatti bilmegen adam shólde adasqan adamǵa uqsaydı, hár bir mámlekettiń nızamları hám jámiyetlik qaǵıydalarına ámel etpey túrli kewilsizliklerge sebep bolıwı múmkin. Óziniń jasaw tárizi, miynet etiw, ilim alıw menen baylanıslı huqıqıy normalardı biliw áhmiyetli esaplanadı. Bul bolsa insannıń huqıqıy sawatlılıǵına baylanıslı.
Huqıqıy sana – bul sociallıq sanalardıń formalarınan biri bolıp adamlarda huqıqqa, nızamshılıqqa huqıqıy úgit-násiyatqa hám basqa huqıqıy hádiyselerge qarata ideyalar hám kóz-qaraslar jıyındısı esaplanadı. Huqıqıy mádeniyat ushın huqıqıy sana zárúrli element ekenligin esapqa alǵan halda sonı aytıp ótiw kerek, huqıqıy sana bolıwı ushın aldın ala huqıqıy sawatlılıq júda kerekli. Huqıqıy sawatlılıq páziyleti shaxs-jámiyet-mámleket qatnasıqlarına úlken dárejede tásir kórsetedi, ómirde miynet iskerliginde yáki basqa bir tarawda júzege keletuǵın mashqalalardı ádalatlı hám qalıs sheshiw imkánin beredi. Yuridikalıq ádebiyatlarda huqıqıy sawatlılıq túsinigine anıq túsinik berilmegen bolsa da, olardan tómendegishe túsinik payda etiwge boladı, huqıqıy sawatlılıq bul – yuridik tekstlerdegi atamalardı túsiniw, olardan ulıwma juwmaqlar shıǵarıw hám bul bilimlerdi ámeliyatta qollay alıw qábileti esaplanadı. Shet el yuridik ádebiyatlarında da usıǵan jaqın mazmundı ańlatatuǵın sózler bar, yaǵnıy shaxstıń óz huqıqı hám májburiyatların tanıwı, qaysı jaǵdaylardıń yuridik dawa ekenin bile alıwı hám olarǵa nızamlı sheshim taba alıwı, huqıqıy informaciyanı qayjerden tabıwdı hám qanday etip alıwdı, nızamshılıq sistemasında qaysı sharalar barlıǵın hám de processual tártibin biliw huqıqıy sawatlılıq belgileri esaplanadı.
Jámiyettiń huqıqıy sawatlılıǵın asırıw ushın ǵalaba xabar qurallarınıń ornın keńeyttiriw kerek dep esaplayman. Nızamlar dúziliwinde xalıqtıń pikirin biliw, islep shıǵılgan nızamlardı xalıqqa jetkeriwdi jaqsı jolǵa qoyılǵanda ǵana xalıqtıń jámiyettiń huqıqıy sawatlılıǵın asırıw múmkin. Jáne bir jolı huqıqıy bilimdi asırıw. huqıqıy bilimlendiriw -huqıqıy mádeniyat yaǵnıy insanǵa huqıq beretuǵın bárshe jaqsı hám qımbatlı táreplerdi ózlestiriwdiń qosımsha quramlıq bólimi esaplanadı.
Nókis rayonı ádillik bólimi
Yuridikalıq xızmet kórsetiw orayı
bas yuriskonsultı A.Dauletbaeva