Янгиликлар
29
Jańa májbúriy tólemler hám jıyımlar tek nızamda kórsetiledi
Jańa májbúriy tólemler hám jıyımlar tek nızamda kórsetiledi.
Mámlekette alıp barılıp atırǵan keń kólemli ekonomikalıq reformalardı ámelge asırıwda eń aldı menen salıq siyasatın jánede jetilistiriw, salıqlardıń túrlerin hám olardıń ámel qılıw mexanizmlerin ápiwayılastırıw áhmiyetli máselelerden esaplanadı.
Ózbekstan Respublikasınıń bas nızamı bolǵan Konstitutsiyanıń 149-statyasında Ózbekstan Respublikası aymaǵında birden-bir salıq sisteması ámel qıladı. Salıqlardı engiziw huqıqı Ózbekstan Respublikası Oliy Majlisine tiyisli dep belgilengen.
Sonday-aq, Konstitutsiyanıń 63-statyasında puqaralar nızam menen belgilengen salıqlar hám jıyımlardı tólewi shárt.
Salıqlar hám jıyımlar ádalatlı bolıwı hám de puqaralardıń konstitutsiyalıq huqıqların ámelge asırıwǵa tosqınlıq qılmawı kerek dep kórsetilgen.
Ózbekstan Respublikası Salıq kodeksi salıqlar hám jıyımlardı belgilew, engiziw hám biykar qılıwǵa, esaplap shıǵarıw hám tólewge tiyisli qatnasıqlardı, sonday-aq salıq májbúriyatın orınlaw menen baylanıslı qatnasıqlardı tártipke saladı.
Salıq nızamshılıǵına muwapıq jıyım degende byudjet sistemasına Salıq kodeksi hám basqa nızamshılıq hújjetlerinde belgilengen májbúriy tólem túsiniledi, bul jıyımnıń tóleniwi onı tólewshi shaxsqa qarata wákillikli organ yáki onıń lawazımlı shaxsı tárepinen yuridik áhmiyetke iye bolǵan háreketlerdi ámelge asırıp, sol menen birge oǵan belgili bir huqıqlardı yamasa ruxsat etiwshi hújjetlerdi beriw shártleriniń biri boladı.
Salıq salıw májbúriylik, anıqlıq hám salıq organlarınıń salıq tólewshiler menen birge islesiwi, ádalatlılıq, salıq sistemasınıń birden-birligi, áshkaralıq hám salıq tólewshiniń haqlıǵı prezumpsiyası principlerine tiykarlanadı.
Salıq kodeksine muwapıq Jańa salıqlar hám jıyımlar belgileniwin názerde tutıwshı salıq haqqındaǵı nızamshılıq hújjetleri rásmiy járiyalanǵan kúnnen baslap keminde úsh ay ótkennen soń ámelge kiritiledi. Salıq jeńilliklerin biykarlawdı, jańa májbúriyatlardı engiziwdi, salıq haqqındaǵı nızamshılıqtı buzǵanlıq ushın juwapkerlik is-ilajların kúsheytiwdi yáki salıq qatnasıqları subyektlarınıń jaǵdayın basqasha tárizde awırlastırıwdı názerde tutıwshı salıq haqqındaǵı nızamshılıq hújjetleri da usında tártipte ámelge engiziledi.
Baxıt Utemuratov
Shomanay rayonı ádillik
bólimi YXKO baslıǵı