Янгиликлар
26
Bir múrájaat izinen
Bir múrájaat izinen
Xabarıńız bar xalıq turmısın abat etiw maqsetinde elimizde ámelge asırılıp atırǵan reformalar turmısımızdıń bárshe salaların ózine qamtıp almaqta. Sol tiykarda nızamshılıq tarawındaǵı ele de anıǵıraq aytatuǵın bolsaq ótken jılı jańadan qabıl etilgen Miynet kodeksin atap ótsek boladı. Kodeks talabına tiykar jumıs beriwshiler menen xızmetkerler arasındaǵı barlıq miynet qatnasıqları tártipke salınǵan bolsa da tilekke qarsı elege shekem bul nızam talapların biletura buzıp kiyatırǵan lawazımlı shaxslarda ushıramaqta.
Mine usınday nızam buzıw jaǵdayı boyınsha múrájat Kegeyli rayonı ádillik bólimi tárepinen kórip shıǵıldı.
Puqara Q.D bólimge múrájat etip, óz arzasında «Meni Kegeyli rayonı Kámbaǵallıqtı qısqartıw hám bántlikke kómeklesiw bóliminiń hayal-qızlardıń siyasiy belsendiligin asırıw, máhállelerdegi hayal-qızlar belsendileri jumısın muwapıqlastırıw hám baslawısh shólkemler menen islesiw boyınsha jetekshi qánigesi lawazımına jumısqa shıǵıw boyınsha bergen múrájatımdı qanaatlandırmadı» degen mazmunda múrájat etken.
Múrájattı úyreniw dawamında tómendegiler anıqlandı Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2022-jıl 21-dekabr kúngi «Jańa Ózbekstan hákimshilik reformalardı ámelge asırıw ilajları haqqında»ǵı
PP-269-sanlı hám 2023-jıl 25-yanvar kúngi «Respublika atqarıwshı hákimiyat uyımları iskerligin unamlı jolǵa qoyıwǵa baylanıslı birinshi náwbettegi shólkemlestiriw ilajları haqqında»ǵı PP-14-sanlı Pármanlarına tiykar Shańaraq hám hayal-qızlar komiteti sistemasına ózgeris hám qosımshalar kirgiziliwine baylanıslı Kegeyli rayonı Shańaraq hám hayal-qızlar bólimindegi hayal-qızlardıń siyasiy belsendiligin asırıw, máhállelerdegi hayal-qızlar belsendileri jumısın muwapıqlastırıw hám baslawısh shólkemler menen islesiw boyınsha jetekshi qánigesi lawazımı Kegeyli rayonı Kámbaǵallıqtı qısqartıw hám bántlikke kómeklesiw bólimine ótkerilgen.
Usı párman talapların orınlaw maqsetinde Qaraqalpaqstan Respublikası Shańaraq hám hayal-qızlar komiteti tárepinen 2023-jıl 16-iyun kúni rayonlıq Kámbaǵallıqtı qısqartıw hám bántlikke kómeklesiw bólimlerine ózgertiletuǵın shtat birlikleri hám xızmetkerler haqqında №200-sanlı xat penen maǵlıwmat berilgen.
Bunnan soń Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2023-jıl 21-dekabr kúngi «Shańaraq hám hayal-qızlar komitetiniń iskerligin jedellestiriwge baylanıslı qosımsha ilajlar haqqında»ǵı PP-208-sanlı Pármanına tiykar Kegeyli rayonı Kámbaǵallıqtı qısqartıw hám bántlikke kómeklesiw bóliminiń hayal-qızlardıń siyasiy belsendiligin asırıw, máhállelerdegi hayal-qızlar belsendileri jumısın muwapıqlastırıw hám baslawısh shólkemler menen islesiw boyınsha jetekshi qánigesi lawazımı qısqartılıp, Kegeyli rayonı Shańaraq hám hayal-qızlar bólimine berilgen.
Bul boyınsha 2024-jıl 04-yanvar kúni Ózbekstan Respublikası Kámbaǵallıqtı qısqartıw hám bántlik ministrligi tárepinen Qaraqalpaqstan Respublikası Kámbaǵallıqtı qısqartıw hám bántlik ministrligine 01/00-03/17-4-sanlı xat shıǵarılıp, onda rayon Kámbaǵallıqtı qısqartıw hám bántlikke kómeklesiw bóliminiń shańaraq hám hayal-qızlar menen islesiw boyınsha bas qánigelerine bir kún múddette Ózbekstan Respublikası Miynet kodeksiniń 161-statyası, 2-bólimi, 2-bántine tiykar miynet shártnamasın is beriwshiniń baslaması menen biykar etiw haqqında nızamshılıqta belgilengen tártipte eskertiw beriw lazımlıǵı haqqında kórsetpe xat jiberilgenligine qaramastan, D.Qnıń 13.06.2024-jılı jumısqa kirisiwdi sorap qılǵan múrájatı boyınsha bólim tárepinen berilgen 28.06.2024-jılǵı juwap xatında Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń PP-208-sanlı Pármanı menen jumıs ornı qısqarıp ketkenligi sol sebepli Qaraqalpaqstan Respublikası Shańaraq hám hayal-qızlar komiteti baslıǵınan jumıs sorawdı bildirgen.
Ózbekstan Respublikasınıń ámeldegi Miynet kodeksiniń 404-statyası talabına kóre jumıs beriwshiniń xızmetkerge kepillikli tólemlerdi ámelge asırıw minnetlemesi belgilengen bolıp usı statyanıń 1-bólim 20-xatbasına kóre «Xızmetkerdi jumısqa qabıllawdı nızamǵa qayshı túrde biykar etiw, nızamǵa qayshı túrde basqa jumısqa ótkeriw, nızamǵa qayshı túrde jumıstan shetlestiriw, nızamǵa qayshı túrde miynet shártnamasın biykarlaw, sonıń menen birge jeke tártiptegi miynet dawların kórip shıǵıw boyınsha uyımnıń xızmetkerdi aldınǵı jumısına qayta tiklew haqqındaǵı sheshimin orınlamaǵanlıǵı sebepli xızmetkerdiń májbúriy progulda bolǵan dáwiri ushın kepillikli tólemlerdi ámelge asırıwı shárt»ligi belgilep berilgen.
Usı Kodekstiń 404-statyası talabına kóre «Hayalǵa tuwıw dáwirine shekem jetpis kalendar kún hám de tuwıwdan keyin eliw altı kalendar kún (tuwıw qıyın keshken yaki eki yamasa odan artıq bala tuwılǵan jaǵdayda jetpis kalendar kún) hámiledarlıq hám tuwıw demalısı berilip, nızamshılıqta belgilengen, biraq ortasha aylıq is haqısınıń jetpis bes payızınan kem bolmaǵan muǵdarda napaqa tólenedi.
Hámiledarlıq hám tuwıw demalısı hayalǵa jámlengen halda esaplap shıǵarılıp, tuwıw dáwirine shekem haqıyqatta paydalanılǵan kúnleri sanına qaramastan, tolıq beriledi.
Hámiledarlıq hám tuwıw napaqasın belgilew hám de tólew tártibi Ózbekstan Respublikası Ministrler Kabineti tárepinen belgilenedi.»
405-statyaǵa kóre «… Hayalǵa onıń qálewine kóre, balası úsh jasqa tolǵanǵa shekem onıń kútimi ushın mıynet haqı saqlanbaǵan halda qosımsha demalıs da beriledi.
Usı statyanıń birinshi hám ekinshi bólimlerinde kórsetilgen balanı kútim demalıslarınan balanıń ákesi, apası, babası yamasa balanı haqıyqatta kútimlep atırǵan basqa tuwısqanları da, sonıń menen birge qáwenderi de tolıq yamasa bólimlerge bolıp paydalanıwı múmkin.
… Balanı kútimlew demalısları dáwirinde xızmetkerdiń jumıs ornı (lawazımı) saqlanadı. Bul demalıslardıń kóbi menen altı jılı miynet stajına qosıladı, sonday-aq qánigeligi boyınsha jumıs stajına da qosıp esaplanadı.
Kelesi jıllıq miynet demalısın alıw huqıqın beretuǵın jumıs stajına, eger áhmiyetlik shártnamasında, sonıń menen birge shólkemdiń ishki hújjetinde yaki miynet shártnamasında basqasha tártip názerde tutılmaǵan bolsa, bala kútimi demalısları waqtı kiritilmeydi»-dep kórsetilgen.
Soǵan qaramastan Kegeyli rayonı Kámbaǵallıqtı qısqartıw hám bántlikke kómeklesiw bóliminiń juwapker shaxsları tárepinen joqarıda kórsetip ótilgen nızam talapların tiyis dárejede orınlamaǵanı anıqlandı.
Anıqlanǵan jaǵdaylar boyınsha puqara Q.Dnıń mápin gózlep Shımbay rayonlararalıq Puqaralıq sudına dawa arzası kiritilip óz lawazımına tiklew hám májbúriy bos júrgen kúnleri ushın aylıq is haqı tólew májbúriyatın júklew haqqında sheshiwshi qarar shıǵarılıwına erisildi.
Joqarıdaǵı miynet nızamshılıǵın buzıw jaǵdayı bántlikke kómeklesiw uyımı tárepinen islengeni ashınarlı álbette. Sonıda ayırıqsha atap ótiw tiyis, bunday nızam buzıw jaǵdayların boldırmaw hám onıń aldın alıw boyınsha huqıq qorǵaw hám sud uyımları tárepinen, nızam hám nızam astı hújjetleri talapların turaqlı túrde qadaǵalaw hám de mazmun-mánisin keń jámiyetshilikke úgit-násiyatlaw ilajları turaqlı túrde alıp barılmaqta.
Kegeyli rayonı ádillik bólimi baslıǵı N.Kalimbetov.