Янгиликлар
26
Ata-ananıń bala aldındaǵı májbúriyatları.
Ata-ananıń bala aldındaǵı májbúriyatları.
Elimiz gárezsizlikke eriskennen keyin jas shańaraqlardı qollap-
quwatlaw, analıq hám balalaqtı qorǵaw, deni saw áwladtı jetilistiriw maqsetinde
barlıq zárúr sháriyatlar jaratılmaqta. Bunda ósip kiyatırǵan áwlad haqqında ǵamqorlıq etiw hám olar ushın jaqsı turmıs sháriyatın jaratıwǵa qaratılǵan
sociallıq dástúrler ústinligine úlken áhmiyet berilmekte. Milletimiz keleshegi bolǵan perzentlerimizdiń ruwhiy dúniaysı, olardıń aqliy tárepten jetisken,
fizikalıq jaqtan shınıqqan insan bolıwı ushın hár kúni oylawımız kerek.
Bunday zárúr wazıypalar birinshi náwbette jámiyetimizdiń baslanǵısh buwını esaplanǵan shańaraqta ámelge asırılıwı oǵan bolǵan itibardı jánede kúsheytiriwdi, shańaraq penen baylanıslı múnásebetlerdi hár kúni qaytalawdı talap etedi.
Perzent tárbiyasında eń áhmiyetli shara-bul ata-ana tárbiyası, olardıń perzentine qılǵan itibarı. Xalqımızda «Qus uyasında kórgenin qıladı» degen naqıl biykarǵa aytılmaǵan. Ózbekstan Respublikası Konstitusiyasınıń 77-statiyasına tiykar,
ata-analar hám ornın basıwshı shaxslar óziniń perzentlerin er jetkenge shekem baǵıw, olardıń tárbiyası, bilim aliwı, salamatlıǵı, tolıq hám hár tárepleme kamalǵa keliwinde ǵamqorlıq etiwge minnetli. Ózbekstan Respublikası «Shańaraq» kodeksiniń 96-nshı statiyadan 100- statiyaǵa shekem ata-ananıń er jetken
miynetke jaramsız, járdemge mútáj balalarına támiynat beriw shártleri belgilengen.
Búgingi kúnde eń kóp ushırasıp atırǵan mashqalalardıń biri ata-
ananıń er jetpegen perzentleri ushın aliment tólemin óz waqtında tólemewi yaki bolmasa tólewden bas tartıwı bolıp esaplanadı. Balanıń huqıqları, erkinlikleri hám nızamlı máplerin támiyinlew hám de qorǵaw, onıń fizikalıq, aqliy hám de
mádeniy jaqtan tolıq kamal tabıwı ushın eń jaqsı shárayatlardı jaratıw mámlekettiń minneti bolıp tabıladı. Analıq, atalıq hám de balalıq mámleket tárepinen
qorǵaladı dep Ózbekstan Respublikası Konstitusiyasında bekkemlenip qoyılǵan.
Eger ata shańaraqta ózin qalay tutıw kerekligin bilmese, tárbiyalıq
jaqtan perzentlerine órnek bolıw ornına qopal qatnasta bolatuǵın bolsa , onda bunday jaǵday balanıń kámil insan bolıp qáliplesiwine keri tásirin tiydiriwi
sózsiz. Ata-analardıń balalarına qarata ata-analıq májbúriyatların orınlawdan
bas tartıwları, ata-analıq huqıqların orınlamawı, balalarǵa qarata jawızlarsha qatnasta bolıp fizikalıq kúsh isletiwleri yaki ruwhiy tásir kórsetiwleri, óz
balarınıńómiri hám den-sawlıǵına qarsı qasttan jınayat isliwi, bir sóz
benen aytqanda balanıń shańaraqtaǵı huqıq hám nızamlı máplerin támiylemew sıyaqlı mashqalalar shańaraq huqıqında usı máselelerdi óz ishine alıwshı
ata-analıq huqıqınan ayırıw menen baylanıslı múnásebetlerdi payda etpekte.
Bir sóz benen aytqanda, ata-analardıń perzentleri aldındaǵı nızamda belgilengen májbúriyatlarınıń orınlanıwı elimiz keleshegi bolǵan jas áwladtı hár tárepleme kámil insan sıpatında er jetiwine xızmet etedi. Jas áwladtıń hár tárepleme kámil insan bolıp jetilisiwine bolsa hár birimiz , atap aytqanda ata-
analar, máhalle hám sonıń menen birge tiyisli mekemeler birdey juwapker bolamız.
Mámlketimizde ázel-ázelden balalardıń ruwhiy, aqlıy hám fizikalıq
tárbiyasına júdá úlken áhmiyet berilip, olardı kámil insan etip tárbiyalawǵa ayrıqsha itibar berilip kelingen.
Qanlıkól rayonı ádillik bólimi PHAJ bólimi P.Avezova