Янгиликлар
30
Терроризм жамият ривожланишига тўсқинлик қилувчи иллат
Терроризм жамият ривожланишига тўсқинлик қилувчи иллат
Терроризм замонавий жамиятларнинг энг жиддий муаммоларидан бири бўлиб, нафақат алоҳида мамлакатларга, балки бутун дунёга таҳдид солмоқда. Ушбу муаммо нафақат инсонлар ҳаётига, балки жамиятнинг иқтисодий, ижтимоий ва сиёсий ривожланишига ҳам салбий таъсир кўрсатади. Терроризмнинг жамият ривожланишига тўсиқ бўлиши Ўзбекистон Республикаси ва дунё миқёсида ҳам долзарб масала ҳисобланади.
Ўзбекистон Республикаси мустақилликка эришганидан буён, турли хил ички ва ташқи таҳдидларга қарши курашиб келмоқда. Мамлакатда экстремизм ва терроризмга қарши кураш борасида қатор чора-тадбирлар амалга оширилмоқда. Жумладан, давлат хавфсизлик тизимлари ва ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари террорчилик ҳаракатларига қарши курашда сезиларли натижаларга эришган. Бироқ, террористик гуруҳларнинг фаолияти нафақат хавфсизлик, балки мамлакатнинг иқтисодий ва ижтимоий ривожланишига ҳам салбий таъсир кўрсатиши мумкин.
Мисол учун, терроризм туфайли туризм соҳасида хавфсизликка оид хавотирлар кучайиши мумкин, бу эса чет эллик инвесторлар ва сайёҳларни мамлакатдан узоқлаштириши мумкин. Шунингдек, террорчилик хуружлар жамиятда ижтимоий мувозанатни бузади, аҳоли орасида қўрқув ва ишончсизлик кайфиятини кучайтиради. Бу эса, ўз навбатида, ижтимоий бирлик ва барқарорликка путур етказади.
Дунё миқёсида терроризм глобал муаммоларни келтириб чиқармоқда. Кўплаб мамлакатларда содир бўлган террорчилик ҳужумлари иқтисодий ривожланишга, халқаро савдо-сотиққа ва инвестиция оқимларига тўсқинлик қилмоқда. Масалан, Яқин Шарқ ва Шимолий Африка минтақасида фаолият юритаётган террорчилик гуруҳлари туфайли ушбу ҳудудларда барқарорликка эришиш қийинлашмоқда. Бу минтақавий конфлитларнинг чуқурлашишига ва гуманитар инқирозларнинг авж олишига олиб келмоқда.
Терроризм глобал хавфсизликка ҳам таҳдид солмоқда. Мамлакатлар ўртасидаги ҳамкорлик ва ишончга путур етказадиган террорчилик ҳаракатлари халқаро сиёсий муносабатларни мураккаблаштиради. Шунингдек, терроризм давлатлараро чегара хавфсизлигини заифлаштириши ва ноқонуний миграция оқимларини кучайтириши мумкин.
Терроризмга қарши самарали курашиш учун давлатлар ўзаро ҳамкорликни кучайтириши зарур. Ўзбекистон Республикасида терроризмга қарши курашда халқаро ташкилотлар ва қўшни давлатлар билан ҳамкорлик алоқалари йўлга қўйилган. Шу билан бирга, экстремизмнинг илдизларини йўқ қилиш, яъни аҳолининг саводхонлигини ошириш, ёшларни иш билан таъминлаш, ижтимоий адолатни таъминлаш каби омиллар ҳам муҳим аҳамиятга эга.
Дунё миқёсида эса терроризмга қарши курашда халқаро ҳамкорлик, разведка маълумотларининг алмашинуви ва террорчиликка молиявий кўмак берувчи манбаларни тўсиш масалалари долзарб ҳисобланади. БМТ ва бошқа халқаро ташкилотлар томонидан қабул қилинаётган қарорлар, шунингдек, глобал хавфсизликни таъминлашда муҳим рол ўйнайди.
Хулоса
Терроризм замонавий жамиятлар ривожланишига жиддий тўсиқ бўлиб, унга қарши кураш барча даражаларда – миллий, минтақавий ва халқаро миқёсда олиб борилиши керак. Ўзбекистон Республикаси терроризмга қарши курашда сезиларли натижаларга эришмоқда, бироқ бу жараёнда халқаро ҳамкорлик ва биргаликдаги саъй-ҳаракатлар алоҳида аҳамиятга эга. Фақат шундагина жамият ривожланиши учун зарур бўлган барқарорлик ва хавфсизлик таъминланиши мумкин.
Қорақалпоғистон Республикасы Әдлия вазирлигиниң
Инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш шўбаси
бош маслаҳатчиси Ж.Бекимбетов