Янгиликлар
27
Konstituciyaǵa jańdan qanday normalar kirgizildi.
Konstituciyaǵa jańdan qanday normalar kirgizildi.
Konstituciya joybarındaǵı statyalar sanı ámeldegi 128 den 155 ke, normalar sanı 275 ten 434 ke artqanlıǵın yaǵniy tiykarǵı nızamımızdıń 65 % teksti xalqımızdıń usınısları tiykarında jańalandı.
Jańalanıp atırǵan konstituciya xalıqshıl mámleket bolıp turıw maqsetinde kúshli parlament, ıqsham hám juwapkershilikli hukimet, ǵárezsiz hám adalatlı sud sistemasın qurıwǵa qaratılǵan. Parlament palatalarınıń wákillikleri qayta kórip shıǵılmaqta. Sol sebepli Nızamshılıq palatası hám Senattıń wakillikleri sezilerli dárejede keńeymekte, eki palata jumısındaǵı qaytalanıwlar saplastırılıp bir biriniń juwapkershilikli tarawı anıq belgilenip atır.
Atap aytqanda Nızamshılıq palatasınıń ayrıqsha wakillikleri ámeldegi 5 ten 12 ge, senatta bolsa 14 ten 18 ge kóbeymekte. Senat aldına qoyıp atırǵan jańa wazıypalardan kelip shıǵıp onı ıqsham, xalıqshıl hám aymaqlar mápin qorǵaytuǵın uyımǵa aylandırıw boyınsha normalar konstituciyada názerde tutılmaqta. Ózbekstan-huqıqıy mámleket dep belgilenbekte. Insan huqıq hám erkinliklerin támiyinlew mámlekettiń eń joqarı maqseti etip belgilendi hám huqıqlarǵa tiyisli normalar úsh eseden arttı. Nızamlardaǵı anıqsızlıqlar insan paydasına sheshiliwi shárt hám zárur. Nızamshılıqta belgilenbegen minnet hesh kimniń moynına onıń razılıǵısız júkleniwi múmkin emes. Konstituciyada ólim jazası qadaǵan etilmekte, shaqstı sudtıń qararısız 48 saattan artıq múddette uslap turıw mumkin emes emesligi, adamlardıń huqıq hám erkinliklerin sheklew menen baylanıslı barlıq háreketlerge tek ǵana sud qararı tiykarında jol qoyılıwı bekkemlendi. Yaǵniy ádil sudlawdı ámelge asırıwda “Xabeas korpus” institutı jánede keńeytirildı.
Konstituciyanıń teksti xalqımızdıń pikiri hám usınısları tiykarında eki basqıshta uyrenilip keyin joybarı tayarlandı. Ózbekstan-sociallıq mámleket etip belgilenbekte. Sociallıq bul-insanǵa itibar hám ǵamxorlıq degeni. Mámlekettiń sociallıq tarawdaǵı minnetlemeleri menen baylanıslı konistituciyadaǵı normalar
3 esege kóbeytilmekte. Ayrım joqarı lawazımlı shaxslardıń lawazımına saylanıw yamasa tayınlanıw muddetleri boyınsha sheklewler belgilendi. Senat baslıǵı hám Nızamshılıq palatası spikeri. Joqarı sud hám sudiyalar, joqarǵı keńes baslıqları, olardıń orınbasarları, Bas prokuror, oraylıq saylaw komissiyası baslıǵı. Hákimlerdi lawazımǵa yaki múddetinen artıq saylaw yamasa tayınlawǵa sheklew kirgizildi. Konstituciyalıq sud sudyaların qayta saylanıw huqıqısız 10 jılǵa saylaw tártibi belgilenbekte. Jáne hákimlerdiń xalıq deputatları Keńeslerine basshılıq etiw tártibi basqıshpa-basqısh biykar etiledi.
Nókis rayonı ádillik bólimi
Mámleketlik xızmetler orayı
Direktorı. B.Auezov