Янгиликлар
04
Jańa Konstitutsiya: Hesh kim sudtıń sheshimisiz hám nızamǵa qayshı túrde turaq jayınan ayrılıwı múmkin emes
Jańa redakciyadaǵı Ózbekstan Respublikası Konstituciyasınıń qabıl etiliwi xalqımızdıń párawanlıǵın jáne de asırıw, insan huqıqları hám máplerin sózsiz támiyinlew hám de belsendi puqaralıq jámiyetin qáliplestiriwge qaratılǵan reformalar processinde úlken áhmiyetke iye boldı.
Xalqımız ázelden ózine turaq jay etiwge, turaq-jay qurıwǵa itibar qaratıp kelgen. Hár bir insan múnásip turmıs keshiriwi, bárkámal perzentler tárbiyalawı, jámiyette ózine múnásip kásip penen shuǵıllanıwı ushın eń aldı menen óz úyine yaǵnıy, Watan ishindegi watanına iye bolıwı kerek. Sol sebepli biziń milletimiz, óz úyi bolıwı ushın tınbay háreket hám miynet etedi.
Turaq-jayǵa bolǵan huqıq xalıq-aralıq jámiyetshilik tárepinen múnásip turmıs dárejesine iye bolıw huqıqınıń zárúrli elementi retinde qaraladı. Sonlıqtan, mámleketimizde sociyallıq siyasattıń eń zárúrli wazıypalarınan biri puqaralardıń turaq-jayǵa bolǵan konstituciyalıq huqıqların ámelge asırıw ushın zárúr shárt-shárayatlardı jaratıw bolıp esaplanadı. Bunda, turaq-jaylarǵa salıstırǵanda múlk huqıqınıń belgileniwi zárúrli áhmiyetke iye boladı.
Jańa redakciyadaǵı Ózbekstan Respublikası Konstituciyasınıń 47-statyası menen birinshi ret mámleketimizde hár kim turaq-jaylı bolıw huqıqına iyeligi tiykarǵı sociyallıq huqıqları sıpatında belgilendi.
Endi hesh kim suddıń qararısız hám nızamǵa qayshı túrde turaq-jayınan ayrılıwı múmkin emes. Turaq-jayınan ayrılǵan múlk iyesine turaq-jaydıń bahası hám de ol kórgen zıyanlardıń ornı nızamda názerde tutılǵan jaǵdaylarda hám tártipte aldınan hám de teń bahada qaplanıwı támiyinlenedi. Mámleket turaq-jay qurılısın xoshametlentiredi hám turaq-jayǵa bolǵan huqıqtıń ámelge asırılıwı ushın shárt-shárayatlar jaratadı. Xalıqtıń sociyallıq tárepten mútájligi bar qatlamların turaq-jay menen támiyinlew tártibi nızam menen belgilenedi.
Konstitutsiyanıń 31-statyasına muwapıq, hár kim turaq-jayǵa qol qatılmaslıq huqıqına iye. Hesh kim turaq-jayǵa onda jasawshı adamlardıń qálewine qarsı kiriwi múmkin emes. Turaq-jayda tekseriw ótkeriwge tek nızamǵa muwapıq hám suddıń sheshimine tiykarlanıp jol qoyıladı.
Bul normalar turaq-jay hám múlk huqıqı obekti retinde nátiyjeli qorǵalıwı, ásirese, turaq-jayǵa bolǵan múlk huqıqı haqqındaǵı dawlarǵa tiyisli jumıslar sud tárepinen kórilip atırǵanda nızam hújjetleriniń durıs qollanıwı puqaralardıń jeke múlkke bolǵan konstituciyalıq huqıqın qorǵawda zárúrli áhmiyetke iye.
Turaq-jayǵa tiyisli huqıqlardı sud arqalı qorǵaw tek ǵana buzılǵan huqıqtıń tikleniwi emes, bálkim huqıq buzılıwı nátiyjesinde keltirilgen zıyannıń qaplanıwı, keleshekte kelip shıǵıwı múmkin bolǵan tosqınlıqlardıń saplastırılıwı menen de úlken áhmiyetke iye bolıp esaplanadı.
Turaq-jayǵa bolǵan huqıqtıń jańa redakciyadaǵı Konstituciyamızdaǵı bekkem kepilligi bul boyınsha nızamshılıqtı dáwir talabınan kelip shıǵıp jetiltstiriliwine túrtki boladı.
Qanlıkól rayonı MXO bólim baslıǵı D.Qudenov