Янгиликлар
17
Sanaat múlki obektleriniń huqıqıy qorǵalıwı.
Dáslep intellektuallıq múlk obyekti patentlengennen soń oǵan bolǵan tolıq huqıqlardı qolǵa kiritken shaxs qanday huqıqlarǵa iye bolıwın kórip shıqsaq.
Ózbekstan Respublikası Puqaralıq Kodeksiniń 1034-statyasında tómendegiler belgilengen:
Intellektuallıq iskerlik nátiyjesine yamasa menshiklik belgilerin sáwlelendiriwshi qurılmaǵa qarata múlkshilik huqıqlar iyesine áyne sol intellektuallıq múlk obyektinen óz qálewine kóre hár qanday formada hám hár qanday usılda tolıq nızamlı paydalanıw huqıqı tiyisli boladı.
Huqıq iyesine tolıq huqıq tiykarında tiyisli bolǵan intellektuallıq múlk obyektlerinen basqa shaxslardıń paydalanıwına tek ǵana huqıq iyesiniń ruxsatı menen jol qóyıladı.
Intellektuallıq múlk obyektine qarata tolıq huqıq iyesi bul huqıqtı basqa shaxsqa tolıq yamasa bir bólegin ótkeriwge, intellektuallıq múlk obyektinen basqa shaxs paydalanıwına ruxsat beriwge haqılı hám, eger bul usı Kodeks hám basqa nızamlardıń talaplarına qayshı bolmasa, olardan basqasha tárzde paydalanıwǵa haqılı.
Tolıq huqıqlardı sheklewge, sonday-aq intellektuallıq múlk obyektinen basqa shaxslar paydalanıwına múmkinshilik beriw jolı menen sheklewge, bul huqıqlardı haqıyqıy emes dep tabıwǵa hám olardı tamamlawǵa (bıykarlawǵa ) bul Kodekste hám basqa nızamlarda belgilengen jaǵdaylarda, sheńberde hám tártipte jol qóyıladı.
Tolıq huqıqlardı sheklew bunday sheklew intellektuallıq múlk obyektinen normal paydalanılıwına jónsiz zıyan jetkezbegen hám huqıq iyeleriniń nızamlı máplerin tiykarsiz kamsitpegen jaǵdaydaǵana qollanıladı.
Sanaat múlki obyektine bolǵan huqıq avtorǵa yamasa onıń huqıqıy miyrasxorına tiyisli boladı hám patent penen tastıyıqlanadi.
Eger sanaat múlki obyektin bir neshe shaxs bir-birinen ǵárezsiz túrde jaratqan bolsa, patent alıw huqıqı patent beriw haqqındaǵı talapnamanı Ministrlikke birinshi bolıp tapsırǵan shaxsqa tiyisli boladı.
Avtor, eger ózi jaratqan sanaat múlki obyektin basqalar nızamsız ózlestirip alıwı nátiyjesinde bul obyektke talapnama tapsırılǵan yamasa patent alınǵan bolsa, patent berilgenligine qarsı dawa bildiriw yamasa patent iyesi retinde ózine patenttiń ótkeriliwin sud tártibinde talap qılıw huqıqına iye.
Sanaat múlki obyektiniń patenti mámleketlik ekspertizası ótkerilgeninen keyin beriledi.
Sanaat úlgisine patent qanday huqıqlardı tastıyıqlaydı?
Sanaat úlgisine patent qorǵaw hújjeti bolıp, wákillikli mámleketlik organı Ózbekstan Respublikası Ádillik ministrligi tárepinen beriledi.
Patent sanaat úlgisiniń ústinligin, avtorın, patent iyesiniń iyelik qılıw, odan paydalanıw jáne onı basqarıwǵa tolıq huqıqın tastıyıqlaydı. Talapnama tapsırılǵan obyekttiń patentke bolǵan shártlerine muwapıqlıǵı mámleketlik ekspertizası nátiyjesinde anıqlanadı.
Eger sanaat úlgisi ushın talapnamanıń mánisine kóre ilimiy-texnikalıq ekspertizasi nátiyjesinde talapnama tapsırıwshı tárepinen usınıs etilgen áhmiyetli belgileri kompleksi arqalı sanaat úlgisi retinde xabar berilgen obyekttiń belgilengen talaplarǵa muwapıqlıǵı anıqlansa, Ministrlik patent beriw tuwralı qarar qabıl etedi.
Sanaat úlgisine patent ministrlikke patent beriw ushın talapnama tapsırılǵan sáneden baslap 10 jıl dawamında ámel etedi jáne bul múddet patent iyesiniń iltimasına kóre jáne bes jılǵa uzaytırılıwı múmkin.
Qaraqalpaqstan Respublikası Ádillik ministrligi
Intellektuallıq múlk huqıqların qorqaw bólimi
bas máslahatshısı Nurali Esnazarov.