Янгиликлар
27
MIYRAS HUQÍQÍ QALAY ÁMELGE ASÍRÍLADÍ?
Miyras huqıqı – qaytıs bolǵan shaxs miyras boyınsha huqıqları hám májburiyatınıń miyraslarǵa ótiw tártibin belgilewshi huqıqıy normalar toplamı. Miyras huqıqı - puqaralıq huqıqınıń bir bólegi. Puqaranıń óliminen keyin miyraraslarǵa ótetuǵın mal-múlk miyras múlki bolıp esaplanadı.
Miyraslıq eki jol menen asırıladı: uásiyatnamaǵa tiykar hám nızamǵa tiykar miyraslıq. Nızam boyınsha miyraslıq miyras bolmasa yamasa pútkil miyrastıń taqdirin belgilemese ámelge asırıladı. Miyras ashılǵanda miyras qaldırıwshıǵa tiyisli bolǵan, onıń óliminen keyin biykar bolmaytuǵın barlıq huqıq hám májburiyatlar miyras quramına kiredi.
Puqaranıń ózine tiyisli mal-múlkti yamasa mal-múlkke qaratılǵan huqıqtı qaytıs bolǵan jaǵdayda qálewi boyınsha beriwdi wásiyat dep túsiniledi. Biraq kópshilik jaǵdaylarda puqaralar bul imkaniyattan paydalanabermeydi. Bul jaǵday óz náwbetinde miyrashorlardı anıqlaw hámde miyras mal-múlkin iyelew menen baylanıslı mashqalalardı júzege keltiredi. Wásiyatnama puqaranıń jeke ózi tárepinen dúziledi. Wásiyatnama wákil arqalı dúziliwge jol qoyılmaydı.
Nızam boyınsha miyrasta miyrashorlar miyraslıqqa Ózbekstan Respublikası Puqaralıq Kodeksinde belgilengen náwbet tártibinde shaqırıladı.
Birinshi náwbette miyraslar qatarına miyras qaldırıwshınıń balaları (sonıń ishinde perzentlikke alınǵan balaları), kúewi (hayalı) hám ata-anası (perzentlikke alıwshılar) teń úleslerde miyraslıq huqıqına iye boladı. Miyras qaldırıwshınıń óliminen keyin tuwılǵan balaları hám birinshi náwbettegi miyraslar qatarına kiritiledi.
Ekinshi náwbettegi miyraslar qatarına bolsa miyras qaldırıwshınıń tuwǵan hámde ana (ata) bir ata (ana) basqa aǵa-inileri hám apa-sińilleri, sonın menen onıń hám ata-ana tárepinen ájesi menen atası teń úleslerde miyraslıq huqıqına iye boladı.
Úshinshi náӯbettegi miyraslar bul miyras qaldırıӯshınıń ákesiniń tuӯısqan aǵa-inisi hámde ajapa-qarındası, anasınıń aǵa-inisi, apa-sińilleri esaplanadı.
Tórtinshi náwbette miyras qaldırıwshınıń altınshı dárejege shekem bolǵan basqa tuwǵan-tuwısqanları nızam boyısha miyraslıq huqıqına iye boladı. Bul jaǵdayda jaqınraq tuwǵan-tuwısqanları uzaqraq tuwǵan-tuwısqanlarǵa qaraǵanda miyras alıwda imtiyazlı huqıqqa iye boladı.
Moynaq rayonı ádillik bólimi Yuridikalıq xızmet
kórsetiw orayı bas yuriskonsultı A. Vasyakin