Янгиликлар
14
Shańaraqtaǵı ajırımlardıń aldın alıw
Jámiyetimizde shańaraq bekkemligin saqlaw, perzentlerdiń baxıtlı turmısta jasawına erisiw ushın qanday ámeliy jumıslar islewimiz tiyis? Qanday islesek ajırımlardıń aldın alıw mumkin, degen sorawlar payda boladı.
Shańaraqtıń baxıtlı turmısına erisiw ushın birinshi náwbette erte turmıs qurıwdın aldın alıw áhmiyetli orın tutadı. Ekinshi másele, perzentlerimizdi ózine múnásip turmıs joldas tańlawda aljasıqqa jol qoymawdı shańaraqta tereń sińdiriw úlken áhmiyetke iye.
Jámiyette shańaraqtan shańaraq payda bolıp barıwı jazılmaǵan insaniylıq nızam. Sonıń ushında jas shańaraq payda bolǵannan keyin onı qollap-quwatlap, ayaqqa turıp ketiwine járdem kórsetiw arqalı jámiyetten óz ornına iye bolıwına erisiledi.
Shańaraqqa eń qáwipli nárse bul-ajırım. Demek, ajırımlardıń aldın alıw ushın gúres-sol shańaraq tiregi bolgan erli-zayıplınıń ata-anaları, tuwǵan-tuwısqanları, sońınan qońsı-qoba menen máhálle belsendileri, el-tóre aǵaları tárepinen teńdey alıp barılsa óz nátiyjesin beredi.
Biz jámiyettiń tiykarǵı aǵzası bolǵanımız ushın tikkeley juwapkermiz. Tárbiya júda keń túsinik. Sonıń ishinde perzentti keshirimli, keń peyil bolıwǵa tárbiyalaw úlken áhmiyetke iye. Bunday tárbiyalanǵan perzent tek ǵana shańaraqta emes, xalıq arasında abıray-ataqqa iye bolatuǵın insan bolıp jetilisedi.
Ajırımlardıń aldın alıwda jámiyetlik belsendiler úgit-násiyat jumısların tınımsız ámelge asırıp barıwı jaqsı nátiyjesin beredi dep oylayman. Bunda óngen-ósken, el arasında úlken abırayǵa erisken adamlardıń shańaraqların mısal etip keltirip, jaslar arasında túsinik berilse, teleradio, internet-saytları, gazeta jurnallar áhmiyetli temalarda jariyalılıq jumıslar alıp barılsa ruwxıy-mánáwiy azıq sıpatında jaslar tarbiyasında, shańaraqlarda ajırımlardıń aldın alıwǵa paydalı tásirin tiygizer edi.
Adamlar kóbinshe bir-biriniń qádirine jete bermeydi. Sál nársege nalıydı hám bir-biriniń kewline tiyedi. Bunday jaǵdaylar kóbinese shańaraqlarda tez-tez ushırasıp turadı. Bir-birin keshire almaslıq sebepli erli-zayıplılar arasında ajırasıwlar kelip shıǵadı. Bul, shańaraq ushında jámiyet ushında óziniń zıyanlı tásirin kórsetedi.
Arada perzentlerdiń tiri jetim bolıp ósiwine alıp keledi. Tiri jetimler kem-kewil bolıp ósedi. Júregi azarlı, janı jábirli er jetedi. Ármanlı jasaydı.
Dúnyanıń kópshilik ellerinde házir psixologlardıń xızmetinen paydalanıw keń háwij alǵan. Túsinisbewshilik bolǵan shańaraqqa psixologtıń járdemi kórsetilse bulda óz nátiyjesin berip, ajırım jaǵdayında turǵan shańaraqtı saqlap qalıwǵa paydalı tásirin tiygizedi.
Shańaraqlardıń pútinligi, baxtı bul-el baxtı. Sonın ushında ajırımlardıń aldın alıw ushın bar imkaniyat hám múmkinshiliklerimizdi jumsawımız tiyis. Shańaraqlardıń awızbirshiligi hám baxıtlı turmısın támiyinlew arqalı biz elimizdiń baxıtlı keleshegin támiyinleymiz.
Shomanay rayonı ádillik bólimi PHAJ
bólimi 1-dárejeli inspektorı P.Ibraimova