Янгиликлар
07
Huqıqbuzarlıqlar profilaktikası
Búgingi kúnde Respublikamızda huqıqbuzarlıqlar profilaktikası boyınsha kóplegen ózgerisler bolıp atır. Huqıqbuzarlıqlar - bul islengenligi ushın hákimshilik yamasa jınayıy juwapkershilik názerde tutılǵan huqıqqa qarsı qılmıs bolıp esaplanadı.
Huqıqbuzarlıqlar profilaktikası bolsa huqıq tártibin saqlaw hám de bekkemlew, huqıqbuzarlıqlardı anıqlaw, olardı saplastırıw hám de huqıqbuzarlıqlardıń isleniw sebeplerin hám oǵan imkán beretuǵın
shárt-shárayatların anıqlaw, saplastırıw maqsetinde qollanılatuǵın huqıqbuzarlıqlar ulıwmalıq, arnawlı, jeke tártiptegi hám viktimologikalıq profilaktikasınıń huqıqıy sociallıq shólkemlestiriw hám basqa ilájlar sisteması.
Huqıqbuzarlıqlar profilaktikasınıń tiykarǵı wazıypaları tómendegilerden ibarat:
shaxstıń huqıqları, erkinlikleri hám nızamlı máplerin qorǵawdı támiyinlew;
huqıqbuzarlıqlar isleniwiniń sebeplerin hám olarǵa imkán beretuǵın
shárt-sharayatlardı anıqlaw, úyreniw, talqılaw hám saplastırıw is-ilájların kóriw;
huqıqbuzarlıqlardan jábir kórgenlerdi, huqıqbuzarlıqlar islewge meyil bolǵan, huqıqbuzarlıqlar islegen, sonday-aq aldın sudlanǵan hám erkinen ayırıw orınlarında azat etilgen shaxslardı sociallıq reabilitaciya etiw hám sociallıq biyimlestiriw;
fizikalıq shaxslardıń huqıqbuzarlıqdan jábirleniwshige aylanıw qáwipin kemeytiw;
erjetpegenlerdiń baqlawsızlıǵı, qarawsızlıǵı, olar tárepinen huqıqbuzarlıqlar yamasa basqa sociallıq turmısqa qarsı is-háreketler isleniwiniń aldın alıw, olarǵa shárayat jaratatuǵın sebelerdi anıqlaw hám saplastırıw;
sociallıq jaǵdayı awır bolǵan shaxs hám shańaraqlardı sociallıq-pedagogikalıq reabilitaciya etiw;
erjetpegenlerdi huqıqbuzarlıqlar yamasa basqa sociallıq turmısqa qarsı
is-háreketlerin islewge tartıw halatların anıqlaw hám olarǵa shek qoyıw;
huqıqbuzarlıqlar profilaktikasın tuwrıdan-tuwrı ámelge asırıwshı hám onda qatnasıwshı organlar hám de shólkemler iskerliginiń óz-ara sherikligin támiyinlew hám olardıń iskerligin muwapıqlastırıw bolıp tabıladı.
Bul taraw boyınsha Ózbekstan Respublikası huqıqbuzarlıqlar profilaktikası haqqındaǵı nızamdı nızamshılıq palatası tárepinen 2013-jıl oktyabrde qabıl etilgen, 2014-jıl 10-aprelde maqullanǵan.
Usı nızamnıń tiykarǵı maqseti huqıqbuzarlıqlar profilaktikası tarawaındaǵı qatnasıqlardı tártipge salıwdan ibarat. Nızamda huqıqbuzarlıqlardıń isleniw sebepleri, olarǵa jaǵday jartatatın shárt-sharayatlardı anıqlaw, olardı saplastırıw jolları haqqında anıq maqsetler názerde tutılǵan.
Huqııqbuzarlıqlar profilaktikasın tuwrıdan-tuwrı ámelge asırıwshı organlar hám shólkemlerge tómendegiler kiredi:
Ishki isler;
prokuratura organları;
Mámleketlik qáwipsizlik xızmetı organları;
ádillik organları;
mámleketlik bajıxana xızmeti organları;
mámleketlik salıq xızmeti organları;
miynet hám xalıqtı sociallıq qorǵaw organları;
bililmlendiriwdi mámleket tárepinen basqarıw organları hám shólkemleri;
mámleketlik den sawlıqtı saqlaw sisitemasın basqarıw organları hám shólkemleri;
Ózbekstan Respublikası Tábiyattı qorǵaw mámleketlik komiteti organları.
Ayırım túrdegi huqıqbuzarlıqlardıń, shaxslar taypasınıń kóbeyiwi hám de jámiyet qáwipsizligi hám jámiyetlik tártipke, shaxs, jámiyet hám mámleket máplerine qáwip salıwshı qáwip-qáterler hám qáwiplerdiń júzege keliwi huqıqbuzarlıqlardıń arnawlı profilaktikasın ámelge asırıw ushın tiykar boladı.
Arnawlı profilaktika tómendegi shaxslar ortasında alıp barıladı. Bular aldın sudlanǵan, alkogol, giyabentlik zatları, psixotrop zatlardı hám es-aqıl iskerligine tásir etiwshi basqa zatlardı paydalanıwshılar hám er-jetpegenler bolıp tabıladı.
Huqıqbuzarlıqlar profilaktikası boyınsha Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2017-jıl 14-marttaǵı PQ-2833-sanlı qararına muwapıq hár piyshembi kúni «Huqıqbuzarlıqlar profilaktikası» kúni dep járiyalandı.
Xojeli rayonı yuridikalıq xızmet kórsetiw orayı bas yuriskonsultı T.Uzaqbaev