Янгиликлар
18
Miynet nızamshılıǵında hayal-qızlar huqıqları
Házirgi dáwirde hayal-qızlardıń huqıq hám erkinlikleri, nızamlı máplerin qorǵaw aktual áhmiyetke iye bolıp atır. Ásirese,hayallardıń sociallıq-ekonomikalıq hám miynet iskerligin asırıw dáwir talabına aylanıp atır.Mámleketimiz xalqınıń derlik 50 payızın hayal-qızlar quraydı.Hayallardıń barlıq tarawlardaǵı nátiyjeli miyneti,ásirese, perzentler tárbiyası,shańaraq turmısındaǵı úlken xızmetlerin hesh nárse menen ólshep, salıstırıwg’a bolmaydı.
Miynet múnasábetlerinde erkekler hám hayallardıń teń huqıqları hám de múmkinshiliklerin támiyinlew maqsetinde jumıs beriwshi jumısqa qabıl etiwde erkekler hám hayallar ushın teń huqıqlıǵı,islegen miyneti ushın erkekler hám hayallarǵa teń mıynet haqı, mamanlıǵın asırıwda, qayta tayarlaw hám xızmette kóteriliw ushın teń múmkinshilikler,hayallar ushın qawipsiz ha’m qolay shárt-sharayatta jumıs islew múmkinshiligin támiyinleydi.
Sonıń menen birge hámledarlıǵı yamasa balası bar ekenligi sebepli hayallardı jumısqa qabıllawdı biykar etiw hám olardıń mıynet haqın kemeytiw qadaǵan etiledi. Hámledar hayaldı yamasa úsh jasqa tolmaǵan balası bar hayaldı jumısqa qabıllaw biykar etkende jumıs beriwshi biykarlaw etiwdiń sebeplerin olarǵa jazba túrde xabar beriwi shárt.
Hámledar hayallardı hám on tórt jasqa tolmaǵan balası (on altı jasqa tolmaǵan mayıp balası) bar hayallardı olardıń razılıǵısız túngi jumıslarǵa, jumıs waqtınan tısqarı jumıslarǵa, dem alıw kúnlerindegi jumıslarǵa tartıwǵa hám xızmet saparına jiberiwge jol qoyılmaydı.Usınıń menen birge hámledar hayallardı hám úsh jasqa tolmaǵan balası bar hayallardı túngi jumıslarǵa tartıwǵa bunday jumıs ana hám balanıń densawlıǵın ushın qáwip tuwdırmaslıǵın tastıyıqlawshı medicinalıq juwmaq bolǵan táǵdirde jol qóyıladı.
Hayal-qızlarǵa jıllıq miynet dem alısların beriwde bir qansha jeńillikler berilgen, sonıń menen birge O’zbekistan Respublikası Miynet kodeksinıń 231-statyasında hámledar hayallarǵa hám bala tuwǵan hayallarǵa jıllıq dem alıslar, olardıń qálewine kóre, tiyisli ta’rtipte hámledarlıq hám tuwıw dem alısınan aldın yamasa odan keyin yakı bala kútimi dem alısınan keyin beriledi ha’mde on tórt jasqa tolmaǵan bir hám odan artıq balanı (on altı jasqa tolmaǵan mayıp balanı) tárbiyalap atırǵan jalǵız áke, jalǵız anaǵa hám múddetli áskeriy xızmetti ótep atırǵan áskeriy xizmetkerlerdiń hayallarına jıllıq dem alıslar, olardıń qálewine kóre jaz waqtında yamasa olar ushın qolay bolǵan basqa waqıtta beriledi.
Sonday-aq úsh jasqa tolmaǵan balaları bar, byudjet esabınan finanslıq tárepten támiyinlenetuǵın mákemeler hám shólkemlerde islep atirǵan hayallarǵa jumıs waqtıniń háptesine otız bes saattan aspaytuǵın qısqartırılǵan múddeti belgilgen.
Taxiatash rayonı Yuridikalıq xızmet
kórsetiw orayı bas yuriskonsulti B.Otepov