Янгиликлар
24
Haq evaziga xizmat ko'rsatish shartnomasini tuzishda nimalarga ahamiyat berishimiz za’rur?
Bugungi kunda biz bilamizki, haq evaziga xizmatlar ko'rsatish zamonaviy ja'miyatda alohida o'rin tutadi, chunki u har qanday shartnoma yoki shartnomani tuzishda ma'lum bir jarayonni oladi.
Shunday qilib, odatiy narsa – bu tashrif qog'ozlarini ishlab chiqarishni nazarda tutadigan xizmat ko'rsatish shartnomasi yoki transport vositalariga texnik xizmat ko'rsatish shartnomasini tuzishdir. Ammo shartnoma mavzusi har doim to'g'ri ochib berilganmi?
Shuni ham ta’kidlash joizki, O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik Kodeksining 631-moddasi birinchi qismiga ko‘ra “pudrat shartnomasi bo‘yicha bir taraf (pudratchi) ikkinchi tomonning (buyurtmachining) topshirig‘iga binoan muayyan ishlarni bajarish majburiyatini oladi va uning natijasini buyurtmachiga o'z vaqtida topshiradi va mijozishning natijasini qabul qilish va to'lash majburiyatini oladi."
Fuqarolik Kodeksining 632-moddasi birinchi qismiga ko'ra, "pudrat shartnomasi buyumni tayyorlash yoki qaytaishlash (qaytaishlash) yoki boshqa ishlarni bajarish uchun uning natijasini berish yoki boshqa har qanday shaklda topshirish uchun tuziladi. Biroq, amalda "moddiy xarakterdagi" xizmatlar mavjud degan fikr mavjud. Masalan, transport vositalariga texnik xizmat ko'rsatish bo'yicha shartnoma bo'yicha ish bajarilishi mumkin, uning natijasi moddiy shaklda ifodalanishi mumkin (uskunalar, texnik qismlar va boshqalarni almashtirish). Lekin bu ishlar ta'minlashning bir qismi sifatida amalga oshiriladi.
Bundan tashqari, agar shartnomaning mazmunini, shu jumladan uning predmetini aniqlashning iloji bo'lmasa, shartnomaning maqsadiga qarab tomonlarning haqiqiy umumiy irodasi aniqlanadi.
Shartnoma bo'yicha pudratchi buyurtmachiga xizmatlar ko'rsatadigan holatlar ham mavjud, masalan, ruxsatnomalar olish, materiallar bilan ta'minlash va hokazo. Biroq, bu tomonlar shartnoma tuzishi shart degani emas. Xizmatlar ko'rsatish, chunki bu xizmatlar bajarish shartnomasi shartnomalari maqsadida taqdim etiladi. Shartnoma tuzishda nimalarga e'tibor berish kerakligini unutmang, ya'ni shartnomani tuzishda narxlar, xizmat ko'rsatish shartlari, sifati, shuningdek shartnoma tuzilgan shartlar, xususan, agar pudratchi o'z vaqtida bajarilmasa, pudratchi o'z majburiyatlarini bajarishi shart.
Qong’irot tumani yuridik xizmat ko`rsatish markazi
bosh yuriskonsulti A.Aymbetov