Янгиликлар
07
Usı jıldıń 8-iyun kúni jer uchastkaların ajıratıwdıń hámme ushın teń, ashıq-aydın hám bazar principlerine tiykarlanǵan tártibin engiziw, jerge baylanıslı múlkiy hám huqıqıy qatnasıqlarda turaqlılıqtı támiyinlew, jerlerdi qorǵaw, jer iyeleriniń múlkiy huqı
Usı jıldıń 8-iyun kúni jer uchastkaların ajıratıwdıń hámme ushın teń, ashıq-aydın hám bazar principlerine tiykarlanǵan tártibin engiziw, jerge baylanıslı múlkiy hám huqıqıy qatnasıqlarda turaqlılıqtı támiyinlew, jerlerdi qorǵaw, jer iyeleriniń múlkiy huqıqların kepillew, sonday-aq jerdiń ekonomikalıq qunın belgilew arqalı onı puqaralıq huqıqıy aylanısınıń ob'ekti sıpatında erkin aylanısqa kirgiziw maqsetinde Prezidentimizdiń 6243-sanlı Pármanı qabıl etildi.
Párman menen jer múnásibetlerine baylanıslı bir qatar jańa tártipler engizildi.
Atap aytqanda, 2021-jıl 1-avgusttan baslap:
jer uchastkaları jeke sektorǵa – múlk hám ijara huqıqı tiykarında ajıratıladı;
jer uchastkaları mámleketlik shólkemlerine turaqlı paydalanıw huqıqı tiykarında ajıratıladı;
miyras etip qaldırılatuǵın ómirlik iyelik etiw, turaqlı iyelik, waqtınsha paydalanıw huqıqı menen jer ajıratıw tártibi biykar etilmekte (bunda aldın ajıratılǵan jer uchastkalarına bolǵan huqıqlar saqlanıp qalınadı).
ijaraǵa alınǵan jer uchastkasındaǵı kóshpes múlk basqa shaxsqa ótken jaǵdayda, jer uchastkasına ijara huqıqı da jańa múlkdarǵa ótedi;
awıl xojalıǵına mólsherlengen jerler ashıq elektron tańlaw arqalı tek ǵana ijara huqıqı tiykarında ajıratıladı;
awıl xojalıǵına mólsherlenbegen jerler múlk huqıqı hám ijara huqıqı tiykarında elektron onlayn-aukcion arqalı realizaciya etiledi;
barlıq jaǵdaylarda jer uchastkaları tek ǵana bos turǵan hám rezervke alınǵan jerlerden ajıratıladı;
(bir hújjet penen yaki bir waqıtta jer uchastkasın alıp qoyıw, rezervke alıw, basqa shaxsqa ajıratıw jer beriw tártibin buzıw esaplanadı)
mámleketlik-jeke sheriklik joybarları hám sociallıq joybarlardı ámelge asırıwda jer uchastkaları mámleketlik shólkemine turaqlı paydalanıw huqıqı menen ajıratıladı;
(bul jerler jeke sherik, mámleketlik emes kommercialıq emes shólkem hám puqaralıq jámiyetiniń basqa institutlarına ijaraǵa beriliwi múmkin)
kóp kvartiralı úy jaylasqan hám oǵan tutas jer uchastkası múlkdarlarǵa ulıwma paydalanıw ushın turaqlı paydalanıw huqıqı tiykarında ajıratıladı.
Jer haqqındaǵı nızambuzılıw jaǵdayların erte anıqlaw hám olardıń aldın alıwǵa qaratılǵan iskerlikti muwapıqlastırıw boyınsha Respublika keńesi ham orınlarda aymaqlıq keńesler shólkemlestirildi.
Kadastr uyımları jerden maqsetsiz paydalanıwdı anıqlaǵanda usı jerge bolǵan huqıqtı biykar etiw, nızamsız qurılǵan imaratlardı saplastırıw boyınsha tuwrıdan-tuwrı sudka múrájat etiwi múmkin.
2021-jıl 1-avgusttan nızamshılıq hújjetlerinde belgilengen basqasha tártipte jer uchastkaların ajıratıwdı názerde tutıwshı barlıq tártipler, jeńillik hám tısqarı halatlar (isklyuchenie) tolıq biykar etiledi.
Mámleketlik hákimiyatı uyımlarınıń jer uchastkaların tuwrıdan-tuwrı ajıratıw yamasa basqasha tárizde jeńillik hám tısqarı halatlar (isklyuchenie) belgilew baslaması menen shıǵıw qadaǵan etiledi.
Sonday-aq, 2021-jıl 1-avgusttan hákimliklerdiń jerge baylanıslı tómendegi bir qatar wákillikleri biykar etiledi:
jerdi tuwrıdan-tuwrı ajıratıw, paydalanıwga beriw, rezervlew, biriktiriw, abadanlastırıw ushın beriw yamasa jerlerdi basqasha jol menen basqarıw;
rayon hám qala hákimlikleri tárepinen jerge bolǵan huqıqlardı belgilew, ózgertiriw, biyker etiw;
suwǵarılatuǵın jerlerdi suwǵarılmaytuǵın jerler toparına yamasa basqa jer toparına, suwǵarılmaytuǵın awıl xojalıǵı jerlerin basqa jer toparına ótkeriw;
jámáát baqshılıǵı, júzimshilishi hám palızshılıǵı hámde járdemshi awıl xojalıǵın júrgiziw ushın jer beriw;
menshiklestiriletuǵın jerge qarata investiciya májbúriyatları yamasa jeke múlkti erkin basqarıwdı shekleytuǵın basqa májbúriyatlardı belgilewden ibarat.
Jerdiń qaysı toparına kiretuǵınlıǵına qaramastan barlıq túrdegi jer uchastkaları hámde bina-soorujenielerge bolgan huqıqlardı mámleketlik dizimnen ótkermew jaǵdayların anıqlaw, jer uchastkalarınıń ózbasımshalıq penen iyelep alınıwına hám shegaraların ózbasımshalıq penen ózgertiriwge jol qoymaw ilajların kóriw, jerden maqsetli paydalanıw ústinen mámleketlik qadaǵalaw Mámleketlik salıq komiteti janındaǵı Kadastr agentligi tárepinen ámelge asırıladı.
Usı orında ayrıqsha atap ótiwimiz lazım, bul Párman rásmiy járiyalanǵan kúnnen baslap Jer kodeksine tiyisli ózgeris hám qosımshalar kirgizilgenge shekem Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesi, wálayatlar, Tashkent qala, rayonlar hám qalalar jergilikli wákillik hám atqarıwshı hákimiyat uyımları tárepinen usı Pármanda názerde tutılǵanınan basqasha tártipte jer uchastkaların ajıratıw qatań túrde toqtatıladı.
Endigiden bılay, elektron onlayn-aukcion hám ashıq tańlawǵa qoyıw ushın jer uchastkaların tańlaw, kelisiw, aukcion hám tańlawda qatnasıw ushın múrájatlardı qabıl etiw, ackcion hám tańlawdı ótkeriw, onıń nátiyjelerin rásmiylestiriw menen baylanıslı barlıq processler, sheklewlersiz tek ǵana elektron hújjet almasıwı jol menen ámelge asırıladı.
Jergilikli mámleketlik hákimiyatı uyımlarınıń jer múnásibetlerine baylanıslı barlıq qararların qabıl etiw, olar tárepinen qabıl etiletuǵın qararlardı islep shıǵıw, kelisiw hám dizimnen ótkeriwdiń birden-bir elektron – “E-qaror” sisteması arqalı ámelge asırıladı hám huqıqıy ekspertiza juwmaǵı boyınsha aymaqlıw ádillik uyımlarınıń unamlı juwmaǵı bar bolıwı jergilikli mámleketlik hákimiyatı uyımları tárepinen jer múnásibetlerine baylanıslı hújjetlerdi qabıl etiwdiń májbúriy shárti bolıp tabıladı.
Prezidentimizdiń usı Pármanında Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi, Ministrler Keńesi baslıqları, wálayatlar, Tashkent qala, rayonlar hám qalalar hákimleri bir ay múddette tiyisli jergilikli wákillik hám atqarıwshı hákimiyat uyımları tárepinen 2019-jıl
1-yanvar'dan házirgi kúnge shekem qabıl etilgen jer uchastkaların beriw hám alıp qoyıw menen baylanıslı barlıq hújjetlerdiń birden-bir dizimin tastıyıqlawı, olardı ulıwmalastırıwı hám Bas Prokuratura hám Ádillik ministrligine usınıw lazımlıǵı belgilendi.
Bul Párman menen Ádillik ministrligine Kadastr agentligi menen birge jer haqqındaǵı nızamshılıqtıń mazmun-mánisin orınlawshılar hám xalıq arasında keńnen túsindiriw jumısların alıp barıw, nızamshılıqqa usı Pármannan kelip shıǵatuǵın ózgeris hám qosımshalardı haqqında usınıslar kirgiziw wazıypaları júkletildi.
Isatay Aldabergenov,
Ádillik ministrligi bólim baslıǵı