Янгиликлар
04
Konstituciyalıq reformalar – Hakimler endi jergilikli keńeslerge basshılıq etpeydi
Konstituciyalıq reformalar – Hakimler endi jergilikli keńeslerge basshılıq etpeydi
Aldınǵı Konstituciyanıń XXI babı 99-stat'yasında Wálayatlar, rayonlar hám qalalarda(rayonǵa boysınatuǵın qalalardan basqa) hákimler basshılıq etetuǵın xalıq deputatlar Keńesleri hákimiyattıń wákillik organları bolıp, olar mámleket hám puqaralardıń máplerin gózlep óz wákilligine tiyisli máselelerdi kórip shıǵadı dep kórsetilgen edi.
Jańa redakciyadaǵı Ózbekstan Respublikası Konstituciyanıń XXI babı 120-stat'yasında Wálayatlar, rayonlar ham qalalarda(rayonǵa boysınatuǵın qalalardan basqa) xalıq deputatlar Keńesleri mámleket hákimiyatı wákillik organı. Xalıq deputatlar Keńesine onıń deputatları arasınan nızamǵa muwapıq saylanatuǵın baslıq basshılıq etedi. Wálayat, rayon hám qala hákimi lawazımın iyelip turǵan shaxs bir waqıttıń ózinde xalıq deputatlar Keńesiniń baslıǵı lawazımın iyelewi múmkin emes. Xalıq deputatlar Keńesleriniń wákillik múddeti-bes jıl. Bir shaxs izbe iz eki múddetten artıq bir wálayat, rayon, qala xalıq deputatlar Keńesiniń baslıǵı bolıp saylanıwı múmkin emes. Xalıq deputatlar Keńesleri deputatları saylawı hám xalıq deputatlar Keńesleriniń iskerligin shólkemlestiriw tártibi nızam menen belgilenedi.
Ózbekstan Respublikasınıń jańa redakciyadaǵı Konstituciyasında Wálayat, rayon hám qala hákimleri menen Xalıq deputatlar Keńesleri wákillikleri óz aldına belgilenip atır. Xalıq deputatlar Keńesleriniń wákillikleri:
-tiyisli jergilikli byudjetlerdi kórip shıǵıw hám qabıl etiw, olardıń orınlanıwı ústinen qadaǵalawdı ámelge asıradı;
-aymaqlardıń sociallıq-ekonomikalıq rawajlanıwı hám xalıqtı sociallıq jaqtan qollap quwatlaw dásturlerin tastıyıqlaw;
-hákimdi lawazımǵa tastıyıqlaw, onıń iskerligi haqqındaǵı esabatlardı tıńlaw;
-usı Konstituciyada hám Ózbekstan Respublikası nızamlarında názerde tutılǵan basqa da wákilliklerdi ámelge asıradı dep kórsetilgen.
Hákimlerdiń xalıq deputatları keńeslerine basshılıq etiw institutı biykar etiledi. Tiyisli aymaqtaǵı atqarıwshı hákimiyatqa wálayat, rayon hám qala hákimi basshılıq etedi. Hákimlerdiń wákillik muddeti-bes jıl. Bir shaxs izbe iz eki muddetten artıq bir wálayat, rayon, qala hákimi bolıp tayınlanıwı mumkin emes. Hákimlerdiń iskerligin shólkemlestiriw tártibi nızam menen belgilenedi.
Wálayatlar, rayonlar, qalalar hákimleriniń wákilliklerine tómendegiler kiredi:
-Ózbekstan Respublikası Konstituciyası hám nızamların, Oliy Majlis palatalarınıń qararların, Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń pármanların, qararların, Ministrler Kabinetiniń, joqarı turıwshı hákimlerdiń hám tiyisli xalıq deputatlar Keńesleriniń sheshimlerin orınlaydı;
-Aymaqlardıń ekonomikalıq, sociallıq, mádeniy hám ekologiyalıq jaqtan rawajlandırıwın támiyinlewge qaratılgan is rejelerin ámelge asıradı;
-Jergilikli byudjetti qáliplestiriw hám orınlaw;
-usı Konstituciyada hám nızamlarında názerde tutılǵan basqa da wákilliklerdi ámelge asıratuǵını belgilenbekte.
Barlıq máseleler sheshimi anıq xalıq dawısı bolǵan máhelle dárejesine túsiriledi. Puqaralardıń ózin ózi basqarıw uyımları mámleket hákimiyatı uyımları sistemasına kirmewi belgilep qoyılmaqta. Konstituciyamızda usı kepilliktiń belgileniwi máhellelerge óz aymaǵın erkin basqarıw, xalıq máplerinen kelip shıǵıp mámleket penen sheriklik tiykarında mashqalalardı sheshiw, aymaqtı sociallıq-ekonomikalıq tárepten rawajlandırıw, nátiyjeli jámietshilik qadaǵalawın ámelge asırıw, xalıq párawanlıǵın támiyinlewge zárúrli múmkinshiliklerdi usınıs etedi.
Qońırat rayonı ádillik bólimi
yuridikalıq xızmet kórsetiw orayı
bas yuriskonsul'ti M.Seytbaeva